سناریو سازی ۹۸ و نیاز به بازخوانی اعتراضات ۸۸

نهمین سالگرد راهپیمایی حکومتی ۹ دی ۱۳۸۸ که توسط دستگاه سرکوب سازماندهی شد و نقش مهمی در فروکش کردن اعتراضات انتخاباتی ۸۸ ایفا کرد،  ویژگی های خاصی داشت. برای نخستین بار در این ۹ سال جزئیات جدیدی از مذاکرات مقام‌های عالی رتبه از جمله رهبر جمهوری اسلامی یا  محسنی اژه ای وزیر اطلاعات وقت منتشر شد. مجموعه ای با عنوان ” فتنه تغلب” در خصوص جنبش اعتراضی ۸۸ توسط مصطفی غفاری گرد آمده و بوسیله انتشارات انقلاب اسلامی (وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای) در ۴۶۰ صفحه منتشر شد که جامع ترین اثر نوشتاری در خصوص روایت نهاد ولایت فقیه ونیروهای همسو علیه جنبش سبز است.

همچنین تجمعات امسال در سطحی نزدیک به سال ۸۸ در شهرهای مختف برگزار شد و رسانه های اصول گرای تندرو مانور زیادی بر روی آنها دادند. اما این مانور نشان داد نظام هنوز در کابوس اعتراضات خیابانى جنبش سبز است و نگرانى از حرکت به مراتب رادیکال تر دى ماه ٩۶ این فوبیا را تشدید کرده است. در واقع این تجمعات حکومتى را باید نمایش ترس نهاد ولایت فقیه دانست. در ادامه تلاش می شود چرایی بازخوانی تجربه جنبش سبز از سوی نظام مورد بررسی قرار می گیرد و همچنین به تحلیل محتوایی اطلاعات جدید پرداخته می شود. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی, مقالات | دیدگاه‌ها برای سناریو سازی ۹۸ و نیاز به بازخوانی اعتراضات ۸۸ بسته هستند

جمهوری خواهی عرفی در دوران رضا شاه

رضا خان سردارسپه بعد از اعلان انصراف از تاسیس جمهوری با پشتیبانی برخی از مراجع تقلید وقت و بزرگان سیاست و جو مساعد برای ظهور یک حاکم مقتدر توسعه گرا متمایل به تشکیل نظام پادشاهی جدید بعد از انقراض سلسله قاجاریه شد. در این میان نقش مراجع برجسته ان دوران آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا حسین نائینی و آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی در بسته شدن پرونده جمهوریت و هموار شدن پادشاهی رضا شاه پر رنگ بود. گذاشتن تاج شاهی بر سر رضا شاه توسط میرزا محمد پسر آخوند خراسانی معروف به ” آقازاده” این اثرگذاری را به شکل نمادین نشان می دهد. آن سه مرجع تقلید در تلگرافی بعد از دیدار با رضا خان در تاریخ ۱۲ فروردین ۱۳۰۳ در اعلام الغاء جمهوریت به شرح زیر  منتشر کردند:

« بسم الله الرحمان الرحیم، جنابان مستطابان حجج اسلام و طبقات اعیان و تجار و اصناف و قاطبه ملت ایران دامت تائید‌اتهم چون در تشکیل جمهوریت اظهاراتی شده بود که مرضی (مورد رضایت) عموم نبود و با مقتضیات این مملکت مناسبت نداشت لهذا در موقع تشرف حضرت اشرف، حضرت آقای رئیس الوزراء دامت شوکته برای موادعه به دارالایمان قم نقض این عنوان [جمهوریت] و الغاء اظهارات مذکوره و اعلان آنرا به تمام بلاد خواستار شدیم و اجابت فرمودند. انشاءالله تعالی عموم قدر این نعمت را بدانند و از این عنایت کاملا تشکر نمایند.» ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در پژوهش‌های تاریخی | دیدگاه‌ها برای جمهوری خواهی عرفی در دوران رضا شاه بسته هستند

رشد خودکشی در ایران و غفلت عامدانه نظام

الگوی خودکشی در سطح جهانی وملی در سالیان گذشته با تحولاتی همراه شده است. در حال حاضر سالانه یک میلیون نفر در دنیا در اثر خودکشی جان می بازند. در حالی که تلاش برای خودکشی که به مرگ منجر نمی شود تقریبا بیست برابر این رقم است. دو دگرگونی عمده “افزایش نرخ خودکشی در بین جوانان” و “سهم  اول رده سنی  ۱۵ تا ۴۴ سال در سبد خودکشی “است در حالی که به لحاظ تاریخی خودکشی بیشتر در سنین بالای ۴۵ سال در بین مردان بوقوع می پیوسته است. اما در حال حاضر این ناهنجاری اجتماعی و شناسه اختلال روانی در بین زنان  وجوانان رو به افزایش است.

ایران اگرچه جزو بدترین کشور های دنیا از لحاظ شمار خودکشی نیست و تقریبا در ازای هر ۱۰۰ هزار نفر تعداد خودکشی در ایران ۶ نفر در برابر ۱۶ نفر آمار جهانی است،   اما در سالیان گذشته تعداد کسانی که تصمیم به خاتمه داوطلبانه و یا از سر ناگزیری زندگی گرفته اند، زیاد شده است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای رشد خودکشی در ایران و غفلت عامدانه نظام بسته هستند

هاشمی شاهرودی، منتظر الولایت ناکام

سید محمود شاهرودی بعد از یک دوره بیماری سخت دوساله در سن هفتاد سالگی چشم بر دنیا بست. دلیل بیماری وی دقیقا مشخص نشده است. نزدیکانش مشکل گوارشی را طرح کردند که گویا توموری در روده وی وجود داشته است. اما رسانه های آلمانی در دوره کوتاه معالجه اش در شهر هانوفر آلمان به وجود تومور در مغز وی اشاره کردند. هر عاملی دلیل فوت این عراقی ایران الاصل باشد، تغییری در این واقعیت نمی دهد که پرونده زندگی یکی از جانشینان احتمالی خامنه ای در زمان حیات ولی فقیه دوم بسته شد.

دوران زندگی در عراق

شاهرودی در شهر نجف متولد شد. پدرش آیت الله سید علی حسینی شاهرودی متولد ایران بود که همراه با پدرش ایران را ترک کرده و در نجف مستقر شده بودند.  آیت الله سید علی حسینی شاهرودی از شاگردان خاص آیت الله خوئی و فقیهی سنتی و غیر سیاسی  بود و برخی از درس های وی را تقریر کرد.مادر شاهرودی  دختر آیت‌الله سید على مددى موسوى قائینى از علمای استان خراسان جنوبی و اصالتا ایرانی بود. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در پژوهش‌های تاریخی, سیاسی | دیدگاه‌ها برای هاشمی شاهرودی، منتظر الولایت ناکام بسته هستند

سیاست ورزی موثر حلقه مفقوده اعتراضات

شکل گیری موج جدیدی از اعتراضات از دی ماه سال گذشته با محوریت موضوعات اقتصادی فصل جدیدی را در عرصه عمومی ایران گشوده است. در یک سال گذشته  گسترش نارضایتی ها  و تحرکات کارگران، معلمان، کشاورزان، کامیون داران، دانشجویان و دیگر اقشار اجتماعی و نگاه منفی نسبت به دو جناح سیاسی نظام ،موازنه قوای اجتماعی را از تعادل خارج ساخته ولی نتوانسته به تغییری معنادار و پایدار تبدیل شود. به عبارت دیگر اگرچه وضعیت انقلابی در سپهر سیاسی ایران نمایان شده است اما هنوز از شرایط انقلابی خبری نیست و بحران سیاسی و اجتماعی  با رسیدن به مرحله ترمیم ناپذیر فاصله دارد.

مسیر اعتراضات بعد از جهش بزرگ که با سرعت از زمینه معیشتی به حرکت اعتراضی سیاسی رادیکال تبدیل شد، فروکش کرده وسپس در قالب اعتراضات پراکنده صنفی که به صورت متناوب و نه مستمر بروز می یابد به نوعی تداوم یافته است. حرکت ها هنوز بیشتر حالت گسسته دارد اگرچه عناصر حمایتی در آنها دیده می شود ولی هنوز در سطحی نیست که در قالب یک جنبش اجتماعی بزرگ همبسته شده و هدف کلان واحدی را دنبال کند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای سیاست ورزی موثر حلقه مفقوده اعتراضات بسته هستند

جمهوری خواهی بعد از انقلاب مشروطه

شکل گیری جنبش صدر مشروطه و موفقیت آن در رضایت دادن مظفرالدین شاه قاجار به امضای فرمان مشروطیت در بستر بیماری نقطه عطفی در تاریخ جمهوری خواهی عرفی در ایران است. در مقطع جنبش صدر مشروطه برخی از جمهوری خواهان به دلایل مختلف که مهمترین آن هزینه بالای امنیتی بود، با نادیده گرفتن وجه شکلی و روبنای جمهوری ، جوهره آن را در پادشاهی مشروطه جستجو کردند.

از تشکیل مجلس اول تا کودتای ۱۲۹۹ تلاش های جمهوری خواهی معطوف به تثبیت حاکمیت قانون و پایه های دمکراسی و رفاه اجتماعی بود. البته تحولات تند و خشن سیاسی چون استبداد صغیر بعد از به توپ بستن مجلس، جنگ جهانی اول ، قطحی گسترده و مقاومت دربار قاجار در برابر تغییرات و تلاش برای استحاله مشروطه عملا تلاش های آنها را به محاق برد. رفتار مستبدانه محمدعلی شاه و به بند کشاندن و کشتار مشروطه خواهان باعث شد تا مجدا ضرورت تشکیل جمهوری به عنوان جایگزین سلطنت در برخی از مطبوعات و جمع های روشتفکری رواج یابد. به عنوان مثال  رضا مساوات در سر مقاله روزنامه اش ” مساوات “با مقایسه شاه با فرعون که خدا او را  از میان برداشت” خواهان تغییر نظام سلطنت و استقرار جمهوری شد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در پژوهش‌های تاریخی | دیدگاه‌ها برای جمهوری خواهی بعد از انقلاب مشروطه بسته هستند

خامنه ای و چالش پاسخگویی

دعوت مجمع دانشجویی عدالت خواه دانشگاه تهران از سید علی خامنه ای برای حضور در دانشگاه و پاسخگویی نسبت به مشکلات و کارنامه نظام در آستانه چهل سالگی رویدادی مهم در عرصه سیاسی ایران بود. موضع گیری این تشکل دانشجویی که با نظرات محمود احمدی نژاد همسویی دارد، در امتداد نامه جمعی از دانشجویان اصول گرا قابل تفسیر است که چندی پیش با صدور بیانیه انتقادی محدوده اعتراض به وضعیت موجود سیاسی را گسترش دادند. امضا کنندگان بیانیه یادشده عمدتا از مسئولان و فعالان سابق و فعلی بسیج های دانشجویی و تشکل های اصول گرا بودند.

اگرچه مواضع آنها در چارچوب کلان گفتمان اصول گرایی است و از مفاهیم روشنفکری و دمکراسی خواهی تهی است، اما در تشدید بحران مشروعیت نظام و ریزش پایگاه اجتماعی نهاد ولایت فقیه تاثیرگذار است و پیامد آن مستقل از خواست آنها تقویت گفتمان اپوزیسونل است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای خامنه ای و چالش پاسخگویی بسته هستند

جمهوری خواهان و چالش میانجیگران سیاسی

یکی از ویژگی های توسعه نیافتگی سیاسی در ایران نبود احزاب قوی و فقدان فرهنگ دامنه دار کار تشکیلاتی در عرصه سیاسی است. وجود برخی از تجارب منفی نیز به بدبینی به احزاب و گروه های سیاسی دامن زده است. نظام ولایت فقیه نیز عامدانه در مسیر تشکیل احزاب واقعی و گسترش فعالیت های سازمان یافته ایجاد اختلال می کند.

پرداختن به دلایل این پدیده خارج از حوصله این یادداشت است، اما یکی از پیامد های آن برجسته شدن اشخاص و یا جمع های کوچکی است که در بزنگاه های سیاسی و یا فرصت های خاص دعوت کننده به ائتلاف می شوند و جبهه ها و یا همکاری های مقطعی درست می کنند که بعضا دوران ساز شده است. این ویژگی در کنار ریشه دار بودن پدرسالاری و فرهنگ شیخوخیت باعث شده تا نقش گروه ها در رویدادهای سیاسی کم رنگ شده و کنشگران سیاسی منفرد بعضا خود را در جایگاه شکل دهنده جریان ها و ائتلاف های سیاسی قرار دهند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای جمهوری خواهان و چالش میانجیگران سیاسی بسته هستند

چرا خامنه ای نگران سال ۹۸ است

فراز مهمی از سخنان آیت الله خامنه ای در دیدار با جمعی از خانواده های شهدای جنگ و عملیات نظامی در سوریه به هشدار در خصوص توطئه آمریکا در سال ۹۸ اختصاص یافت. وی با دعوت مسئولان به تلاش بیشتر اظهار داشت :

« نقشه دولت آمریکا لو رفته است و قرار بوده به وسیله تحریم ها و اقدامات ضد امنیتی در کشور دو دستگی، اختلاف و جنگ گروه ها بوجود آورند و عده ای را به خیابان ها بکشانند و نام آن را هم ” تابستان داغ” گذاشته بودند اما به کوری چشم دشمنان، تابستان امسال یکی از بهترین تابستان ها بود…. اگرچه نقشه دشمن لو رفته است اما همه باید هوشیاری خود را حفظ کنند، زیرا آمریکا، دشمن خبیث و حیله گر است و ممکن است قصد فریب داشته باشد تا برای سال ۹۷ جنجال کند، اما مثلا برای سال ۹۸ نقشه ای بکشد» ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای چرا خامنه ای نگران سال ۹۸ است بسته هستند

دیوان محاسبات و لاپوشانی ” ماادراک البورسیه”

دیوان محاسبات سرانجام حکم نهایی اش در خصوص پرونده بورسیه های غیر قانونی در دولت دهم را بعد از ۵ سال از  علنی شدن این فساد بزرگ در دوره سرپرستی محمد جعفر توفیقی در وزارت علوم اعلام کرد. متن حکم بشرح زیر است:

«با توجه به گزارش کارشناسی مضبوط در پرونده و نتیجه بررسی موضوع در کمیسیون اصل نودم قانون اساسی و آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، تخلفی متوجه شورای مرکزی بورس که در حدود وظایف و اختیارات قانونی، اتخاذ تصمیم نموده‌اند متصور نیست و جبران خسارت در فرض وجود افراد فاقد شرایط، از محل وثائق تأدیه شده و تعهدات محضری دانشجویان امکان‌پذیر می‌باشد. بنا علی‌هذا اعتراض‌های واصله، وارد تشخیص و رأی شماره ۲۹/۵۶-۳/۶/۹۷ هیئت اول مستشاری نقض و اعلام می‌گردد. مسئولین فعلی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری موظفند هزینه‌های دانشجویی که بورس آن‌ها لغو شده است (موضوع بند ۳ دادخواست) را از محل تضامین و تعهدات اخذ و مراتب را به دادسرای دیوان محاسبات کشور اعلام نمایند.» ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی, مقالات | دیدگاه‌ها برای دیوان محاسبات و لاپوشانی ” ماادراک البورسیه” بسته هستند