آیت الله مروارید، روحانی منتقدی که ۳۶ سال حاشیه نشین شد

آیت الله علی اصغر مروارید از روحانیون برجسته تهران در سن ۹۳ سالگی در گذشت. اگرچه وی امروز فرد شناخته شده ای در عرصه عمومی نیست اما  برای کسانی که سال های پیش از انقلاب و ۵۷ تا ۶۰ را درک کرده و یا در مورد آن تحقیق کرده اند، فردی آشنا بشمار می رود. آیت الله مروارید از آن دسته طلابی بود که شیفتگی به مجتبی نواب صفوی پای شان را به سیاست کشاند. وی در سال ۱۳۳۲ وارد حوزه علمیه قم شد و پنج سال بعد مبارزه و مخالفت با  نظام شاهنشاهی پهلوی را آغاز کرد. توانایی آیت الله مروارید در فن خطابه باعث شد تا به عنوان یکی از منبری های معروف قم در  اواخر دهه سی نیز  شناخته شود.

وی  از همان ابتدا وارد کلاس های درس آیت الله بروجردی شد و سعی کرد تا تعالیم دینی را از زعیم وقت حوزه های علمیه تشیع فرابگیرد. استادان دیگر او  در امور فقهی ،آیت الله ها حبیب گلپایگانی،محقق  داماد بزرگ و  سید محمد باقر سلطانی طباطبایی بودند .همچنین در فلسفه و حکمت شاگرد علامه سید محمد حسین طباطبایی بود. آیت الله مروارید از معدود  روحانیون سیاسی آن دوره بود که در کنار فعالیت سیاسی اپوزیسیونی به مطالعه و کسب مدارج بالای علوم حوزوی و فلسفی و مباحث عرفانی  ومعنوی نیز بها می داد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در پژوهش‌های تاریخی | دیدگاه‌ها برای آیت الله مروارید، روحانی منتقدی که ۳۶ سال حاشیه نشین شد بسته هستند

خاکستر جنگ داعش و رقص سمندر حشد الشعبی

شمارش معکوس برای پایان خلافات داعش شروع شده است. بعد از آنکه    مسجد نوری  توسط ارتش عراق و ائتلاف بین المللی ضد داعش  فتح شد که اهمیتی نمادین داشت ، نیرو های داعش شدید تر از همیشه در حلقه محاصره قرار گرفته اند. اکنون تنها کمتر از دو کیلومتر از منطقه عربی شهر تاریخی موصل در کنترل داعش است.  برخی از گزارش ها حاکی است که تعداد پیکار جو های داعش در عراق به ۳۰۰ نفر کاهش یافته است.

اگرچه شدید شدن درگیری  ها باعث شده بحران انسانی در دومین شهر پر جمعیت عراق تشدید شود ،اما نوید پایان خلافت خودخوانده داعش و اتمام حکمرانی افراطی در مناطق سنی نشین عراق  امید هایی برای کاهش مشکلات بر انگخیته است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی, مقالات | دیدگاه‌ها برای خاکستر جنگ داعش و رقص سمندر حشد الشعبی بسته هستند

شوالیه دولت با تفنگ در مصاف با روحانی

در هفته های گذشته منازعه و چالش کلامی بین فرماندهان سپاه پاسداران با حسن روحانی افزایش ملموسی یافته است. ماجرا در ادامه رویارویی نظری و سیاسی خامنه ای و رئیس دولت دوازدهم آغاز شد که روحانی سپاه را تحت عنوان “دولت با تفنگ” نکوهش کرد. البته پیش از ان در جریان انتخابات ریاست جمهوری و حمایت اعلام نشده و عملی سپاه از ابراهیم رئیسی و سازماندهی نیرو ها در تجمعات انتخاباتی وی نیز روابط را تیره ساخته بود.

سعیدی نماینده ولی فقیه ، فرماندهان سپاه و از جمله عزیز جعفری به میدان  آمدند و پاسخ روحانی را دادند. نقطه مشترک موضعگیری های مسئولان ارشد سپاه مبتنی بر محور هایی چون بی انصافی دولت، انجام پروژه های اقتصادی که متولی نداشته است، پاکدستی سپاه، عدم رقابت با بخش خصوصی،بدهکار بودن دولت به شرکت های سپاه، نقش سپاه در توسعه کشور و در نهایت   پرهیز از رویارویی با دولت بود. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای شوالیه دولت با تفنگ در مصاف با روحانی بسته هستند

شرکت سهامی دولت دوازدهم

سرانجام  ترکیب کابینه دوازدهم  با رای اعتماد اکثریت مجلس دهم به ۱۶ وزیر پیشنهادی روحانی، نهایی گشت. تعامل حاکثری مجلس باعث شد تا حسن روحانی در شرایط بهتری از دولت اولش ،دوره دوم ریاست جمهوری را شروع کند. اینک هیات دولت تنها در وزارت خانه های نیرو و علوم با خلاء وزیر مواجه است که در اولی حبیب الله بی طرف گزینه پیشنهادی نتوانست از مجلس رای اعتماد بگیرد و در دومی نیز روحانی کسی را در موعد مقرر معرفی نکرد و فعلا با انتخاب ضیا هاشمی به سرپرستی، معرفی وزیر پیشنهادی را به تعویق انداخت.

در جلسه اخذ رای اعتماد مجلس به وزرای پیشنهادی، ۲۸۸ نماینده از ۲۹۰ نفر در قالب سه فراکسیون اصول گرا، امید و مستقلان ولایی حضور داشتند که نشانگر اراده همگی نمایندگان برای اثرگذاری بر ترکیب جدید دولت بود. تنها فراکسیون مستقلان ولایی ( گروه  نزدیک به علی لاریجانی) که جریان بروز شده فراکسیون رهروان ولایت در مجلس نهم است، تصمیمات فراکسیونی در خصوص گزینش کابینه را علنی کرد. آنها اعلام  کردند که به بیطرف، محمد حجتی و محمد جواد آذری جهرمی وزرای پیشنهادی نیرو، جهاد و کشاورزی و مخابرات رای نخواهند داد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای شرکت سهامی دولت دوازدهم بسته هستند

دادخواهی انتخابات ۸۸ و مبارزه طلبی کروبی

اعتصاب غذای حجت الاسلام مهدی کروبی  اتفاق غیر منتظره ای بود که عرصه سیاسی ایران را برای  یک روز متلاطم ساخت. شیخ  جنبش سبز که به شجاعت و صراحت در عمل مشهور است، با تصمیم جریان ساز خود پرونده اعتراضات انتخاباتی سال ۸۸ را در کانون توجه  افکار عمومی قرار داد . حرکت او این واقعیت را برجسته کرد که جنبش سبز کماکان حیات زیر پوستی دارد و بر خلاف تبلیغات حکومت و رویکرد سیاسی برخی از اصلاح طلبان تمام نشده است.

اعتصاب غذای خشک کروبی حول دو محور “بیرون رفتن محافظان و  نیرو های امنیتی از محل زندگی” و “محاکمه علنی” سازمان یافت.  اجابت خواست اول منجر به شکسته شدن اعصاب غذا شد. اما  چشم انداز تحقق مطالبه دوم علی رغم قول های مساعد مبهم است. آسیب پذیری نهاد ولایت فقیه و دستگاه قضائی و امنیتی نظام و ریسک های غیر قابل مدیریت رسیدگی به پرونده جنجالی انتخابات ۸۸ اگر  کلیت  قضائی شدن برخورد با میر حسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد را منتفی نکند، تقریبا با ضریب اطمینان بالا می توان گفت نظام  در شرایط متعارف تن به برگزاری دادگاه علنی نمی دهد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی, مقالات | دیدگاه‌ها برای دادخواهی انتخابات ۸۸ و مبارزه طلبی کروبی بسته هستند

شیعه گری بنیادگرا و رشد سلفی گری جهادی

بیش از سه دهه است که بنیادگرایی اسلامی شرایط زندگی را برای مردم خاور میانه دشوار ساخته است. این پدیده که ریشه در سنت داشته، اما در واکنش به مدرنیته مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است، در برخی از کشور‌ها زمام کنترل دولت را در دست داشته و در برخی دیگر از کشور‌ها در جایگاه اپوزیسیون بوده و به دنبال تغییرات سیاسی پر دامنه است.

این جریان خشونت‌طلب از مهمترین موانع دمکراسی و حاکمیت ملی در خاور میانه بوده و منافع ملت‌ها و توسعه پایدار در کشور‌های اسلامی را در پای رویکرد ایدئولوژیک قربانی کرده است. بنیادگرایان اسلامی علاوه بر تهدیدات گوناگون برای منطقه، با گسترش تروریسم، مشکلی بزرگ برای ثبات و امنیت جهانی نیز هستند.

اگرچه ریشه‌های بنیاد گرایی اسلامی را می‌توان در قرون اولیه بعد از ظهور اسلام جستجو کرد، اما بروز مشخص و متمایزآن با شکل گیری جنبش اخوان وهابی و گسترش تعالیم محمد ابن عبدالوهاب است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای شیعه گری بنیادگرا و رشد سلفی گری جهادی بسته هستند

جنایت اعدام های ۶۷ و چندگانگی خشونت

علی رغم گذشت قریب به سه دهه گرد کهنگی بر  جنایت بزرگ اعدام های دسته جمعی مخالفان سیاسی در تابستان سیاه ۱۳۶۷ ننشسته است. کماکان این پرونده بزرگ تاریخ بعد از انقلاب در محکمه افکار عمومی باز بوده و  پیکره جامعه از این زخم بزرگ و عمیق رنجور است. مساله تنها در سطح دادخواهی و کشف حقیقت مطرح نیست و فقط ابعاد حقوق بشری را بازتاب نمی دهد بلکه در متن منازعات سیاسی بیرون  وداخل بلوک قدرت نیز حضور پر رنگی دارد.

یکی از موضوعات مهم در فضای انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ اعدام های ۶۷ بود که در ادامه  واکنش ها به انتشار فایل صوتی سخنان اعتراضی آیت الله حسینعلی  منتظری تنور رقابت ها و حساسیت های جامعه را داغ کرد. اتفاقات یادشده نشان داد که پروژه حکومت برای بازسازی تاریخ بر مبنای روایت خود شکست خورده و مردم  گذشته را فراموش نکرده‌اند. رویکرد حکومت از انکار و نادیده گرفتن به سمت توجیه تغییر مسیر داده است. فیلم ها، مصاحبه ها و برنامه های سیاسی و تبلیغاتی متعدد حکومتی ساخته و پرداخته می شوند تا چهره کریه خشونت دولتی پوشانده شده و حقیقت ماجرا تحریف گردد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای جنایت اعدام های ۶۷ و چندگانگی خشونت بسته هستند

اقبال شاهرودی در مصلحت پسا رفسنجانی

 

اقبال شاهرودی  در مصلحت پسا رفسنجانی

سرانجام  خامنه ای بعد از شش ماه تاخیر  ترکیب دوره هفتم مجمع تشخیص مصلحت نظام را مشخص کرد.  مجمع تشخیص مصلحت به عنوان بخشی از نظام تقنینی کشور که شان مشورتی برای ولی فقیه نیز دارد ،وضعیتی خاصی در ساختار قدرت دارد. حضور اکبر هاشمی رفسنجانی در راس این نهاد و روابط متغیر وی با رهبری و نقش آفرینی های متفاوت باعث شده بود مجمع عملا تحت تاثیر نام او قرار بگیرد اگرچه همیشه  اکثریت اعضاء مجمع با وی همسو نبودند. اما حضور بخشی از نیرو های جناح میانه رو و بخصوص در زمان اصلاحات و دولت اعتدال شکلی به مجمع بخشیده بود که خروجی آن با رویکرد بخش افراطی نظام تطبیق نداشت. از آنجاییکه نقش مجمع در تدوین سیاست های کلان نظام حالت مشورتی داشت، هیچگاه نتوانست وزنه بزرگی در سیاستگذاری راهبردی  نظام شود.

ولی  به مرور زمان اختیارات و نفوذ مجمع تشخیص مصلحت به عنوان یک نهاد انتسابی افزایش یافته است که درنگاهی عمیق و ریشه دار به ضرر گذار به دمکراسی و مردم سالاری در ایران عمل می کند. میانجیگری بین شورای نگهبان و مجلس بر سر موضوعات اختلافی در مقاطعی به نفع عقلانیت و اداره جامعه بر مبنای الگوی عرفی( سکولار) بوده است اما این پیامد ها در مقابل اثرات مانگار منفی تداخل وظایف این نهاد ها با اختیارات نهاد های انتخابی و برگزیده مردم وزن کمتری دارد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی, مقالات | دیدگاه‌ها برای اقبال شاهرودی در مصلحت پسا رفسنجانی بسته هستند

وزارت غلامی ،دروازه افول روحانی و رویارویی با جنبش دانشجویی

حضور  دکتر منصور غلامی در راس وزارت علوم دولت دوازدهم نقطه عطفی در روند تحولات سیاسی است. منتها این نقطه عطف به پیامد های این انتخاب بر می گردد نه به ویژگی های شخصیتی و کارکردی غلامی که مشی سیاسی خنثی و محافظه کارانه اش در کنار ضعف های چشمگیر مدیریتی و آکادمیک ظرفیتی برای جریان سازی ندارد. پیامد های وزیر شدن غلامی را در محور های محور کلی زیر می توان دسته بندی کرد:

  • ارتقاء عقب نشینی و تسلیم طلبی روحانی از اتفاق های موردی به یک روند
  • بازگشت روحانی به قبل از سال ۹۲
  • چالش اجتماعی برای اصلاحات دولت محور
  • گسترش شکاف دانشگاه- حاکمیت
  • واگرایی در اصلاح طلبان

ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی, مقالات | دیدگاه‌ها برای وزارت غلامی ،دروازه افول روحانی و رویارویی با جنبش دانشجویی بسته هستند

شکل گیری اعتراضات خیابانی و اقتصاد سیاسی شده

تجمعات اعتراضی  که در استان خراسان رضوی و با محوریت شهر مشهد در روز ۷ دی شکل گرفت  ،در روندی غافلگیرانه به ۸ شهر دیگر قم، قزوین، اصفهان ،کرمانشاه، رشت، اصفهان، ساری و اهواز در روز جمعه ۸ دی  تسری یافته و موجی از اعتراضات خودجوش را پدید آورد. اعتراضات در روز شنبه ۹ دی  نیز در شهر های تهران، خرم آباد، کرمان؛ ارومیه،قهدریجان، شیراز، زنجان ،گرگان، درود،  کاشان،اراک ،همدان ، اردبیل، ملایر، بوشهر، ایذه، بهشهر، کرج ،تنکابن، سمنان، شهرکرد، آمل، تبریز، بندر عباس، ساوه، بجنورد و دلیجان  ادامه یافت.

در تهران نیز دانشجویان دانشگاه تهران به اعتراضات پیوستند. بر اساس شواهد موجود به نظر می رسد این حرکت های اعتراضی به صورت خودجوش و توده محور صورت گرفته و هیچ جریان سیاسی هدایت آن را بر عهده ندارد. اما کانال آمد نیوز در اطلاع رسانی و هدایت اعتراضات نقش قابل اعتنایی ایفا کرده است.

زمینه اصلی بروز اعتراضات مسائل اقتصادی و معیشتی است که در حین کنش ورزی و مواجهه با نیرو های انتظامی و مسئولان حاکمیتی سیاسی شده و بگونه ای می توان گفت در محدوده اقتصاد- سیاست جریان یافته است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای شکل گیری اعتراضات خیابانی و اقتصاد سیاسی شده بسته هستند