سید علی خامنه ای ۴۸ ساعت مانده به روز رای گیری ، به مناسبت تولد امام حسین آخرین سخنان انتخاباتی خود را بیان داشت. او در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری حضوری فعال در عرصه عمومی داشت و به نظر می رسد فرایند انتخابات در مراحل پیشا انتخاباتی ،نهضت ثبت نام ، بررسی صلاحیت ها و تبلیغات ،تحت نظارت وی انجام شده است. او برای آخرین بار به صحنه آمد تا حرف های نهایی ر ابزند. تا کنون اوضاع به نفع وی بوده است و تفریبا توانسته به اهدافش برسد اما نتیجه اصلی در روز ۲۵ خرداد هنگام اعلام نتایج روشن می شود. ممکن است رشته های وی پنبه شود .در سخنان خامنه ای نکاتی , وجود دارد که با توجه به انها می شود درک بهتری از سیاست حاکمیت برای انتخابات پیدا کرد. نکات فوق را بشرح زیر می توان دسته بندی کرد:
۱- تاکید بر مشارکت حداکثری
در این دوره خامنه ای مستقل از اینکه با نتیجه انتخابات چه خواهد کرد ، سیاست دلخواهش کشاندن هر چه بیشتر مردم به پای صندوق های رای است. او از این طریق می خواهد مشروعیت زایل شده نظام سیاسی را بخصوص در انظار جهانیان بازسازی نماید. وی حتی برای اولین بار مخالفان نظام را مخاطب قرارد اد که اگر کشور را دوست دارند در انتخابات شرکت نمایند. بنابراین سیاست خامنه ای کشاندن هر چه بیشتر بخش های مختلف جامعه و از جمله مخالفین به پای صندوق های رای است.
۲- تثبیت سالم بودن ساز و کار انتخابات
پس از سال ۸۸ ، عدم اعتبار ساز و کار انتخاباتی سایه سنگینی بر انتخابات ها داشت. این مسئله مانعی جدی پیشروی حاکمیت بود. ازاینرو خامنه ای می کوشد تا با نمایش مشارکت و برخورد مثبت گرایش های متنوعی از جامعه اعتماد بالا به ساز و کار انتخاباتی موجود را به نمایش بگذارد و ادعای تقلب در سال ۸۸ را غلط جلوه بدهد.
۳- حمایت از جلیلی
خامنه ای باز ضرورت اعتقاد رئیس جمهور به ایستادگی در برابر دشمنان خارجی و زیاده خواهی های غرب در پرونده هسته ای را برجسته ساخت.آدرس هایی که او داد با سعید جلیلی تطبیق دارد که تنها کاندید موجود است که به شکل مطلق از سیاست هسته ای حاکمیت دفاع می نماید. قالیباف و حداد عادل نیز تا حد زیادی دفاع می کنند ولی مابقی به درجاتی منتقد هستند. سعید جلیلی به لحاظ گفتمانی انطباق کامل با رهبری دارد. البته هنوز معلوم نیست حمایت تلویحی خامنه ای صرفا کدی است تا ماشین رای حاکمیت به نفع جلیلی وارد میدان شود یا اینکه اراده وی در رئیس جمهور شدن جلیلی را بازتاب می دهد. دیگر فاکتور نا مشخص میزان قدرت خامنه ای است. توان نرم افزاری و هژمونیک بخش وی در سالیان اخیر داخل بلوک قدرت تضعیف شده است. قدرت سخت افزاری او به موازات بیشتر شده است. حال انتخابات پیشرو فرصتی است تا مشخص شود خامنه ای می تواند تصمیماتش را به نحو دلخواه محقق سازد یا اینکه با تنگناهایی مواجه است.
۴- ابهام پیرامون طبیعی یا مصنوعی برگزار شدن انتخابات
در سخنان خامنه ای حاوی نکته ای ای نبود که بتوان نتیجه گرفت حاکمیت به صورت قطعی قصد دخالت در انتخابات و تغییر نتایج آراء را دارر. ممکن است رای هایی که به صندوق های رای ریخته می شوند با میزان تخلفات و تقلب های متعارف مبنای نتایج انتخابات قرار بگیرند. به نظر می رسد خامنه ای ضمن حمایت از جلیلی اما در برابر رای آوردن دیگران بازدارندگی ایجاد ننماید. کاندیدا های دیگر و بخصوص قالیباف نیز برای وی مشکل ساز نمی شوند. اگر چه فرض تقلب بزرگ نیز منتفی نیست. بخصوص اشاره وی بر قانون گرایی کاندیدا ها تا پایان کار می تواند نشانه ای دال بر این امر باشد.
۵- استفاده از انتخابات برای تداوم ستیزه جویی در سیاست خارجی
خامنه ای بار دیگر تاکید کرد که سیاست هسته ای و برخورد تقابلی در سیاست خارجی ادامه می یابد. او مستقل از اینکه چه کسی رای می آورد می پندارد انتخابات گرم و رقابتی باعث می شود تا فشار های خارجی بر جمهوری اسلامی کم شود و خنثی گردد. او می خواهد رای های ریخته شده در صندوق های رای را به سند حقانیت سیاست خارجی نظام تفسیر کند و به واسطه این پشتوانه فعالیت های هسته ای حساسیت برانگیز را ادامه دهد. خامنه ای به صراحت متذکر شد که رای های بیشتر و محکم تر قدرت منتخب ملت در برابر دشمنان را بیشتر می کند .البته موفقیت وی محل تردید است. بخش عمده ای از رای دهندگان با هدف مخالفت با ماجراجویی هسته ای و کاهش تنش به پای صندق های رای می روند. رای آوردن روحانی به معنای شکست سسیاست هسته ای حکومت است. اگرچه فرادستی بخش های غیر انتخابی و سیاستگزاری وی در سیاست خارجی و مسائل اتمی محور هایی هستند که وی می تواند حتی با ریاست جمهوری روحانی ، راهبرد ستیزه جویی خارجی اش را جلو ببرد.
۶- مانور روی آزاد بودن انتخابات
خامنه ای با حمله به کشور های خارجی و اپوزیسیون که آزادی انتخابات را زیر سئوال برد ه اند مدعی شد تمامی گرایش های جامعه در انتخابات نمانیده دارند. از قبل هم معلوم بود که وی بگونه ای شرایط را مدیریت می نماید که گزینه هایی منتقد وضع موجود و از جمله اصلاح طلبان در انتخابات مهندسی شده نمانیده داشته باشند. حال او می خواهد این اقدام را به منزله آزاد بودن جا بیندازد. البته ادعا های وی بعد از رد صلاحیت مشایی و رفسنجانی و ممانعت از کاندیداتوری گرایش های مختلف مخالف ،فاقد وجاهت است. ۸ کاندیدای تایید صلاحیت شده معادل تمام جفرافیای سیاسی ایران نیستند.
۷- آسیب پذیری در برابر فشار ها و انتقادات خارجی
خامنه ای در سخنانش بار ها به نقشه های دشمنان و رسانه های آن در ایجاد مشکل برای انتخابات اشاره کرد. این مسئله نشانگر حساسیتی است که حاکمیت نسبت به فعالیت های رسانه های خارجی و طرح دیدگاه های بدیل در مورد انتخابات دارند. از این منظر معلوم می شود حکومت در این خصوص آسیب پذیر شده و حد اقل فعالیت های رسانه های خارجی آنقدر تاثیر داشته است که رهبری جمهوری اسلامی این چنین با غیط و ناراحتی واکنش نشان می دهد.
۸- تضعیف جنبش سبز
خامنه ای بار ها در سخنانش به نکوهش اقدامات رهبران نمادین جنبش سبز پرداخت و اعتبار فعالیت های حامیان آنها و اعتراضات خیابانی را در زیر پوشش رفتار های غیر قانونی زیر سئوال برد. او می خواهد نحوه مواجهه رفسنجانی و تسلیم در برابر حکم حکومت را جایگزین نا فرمانی موسوی و کروبی در جنبش اعتراضی نماید. توفیق وی در این راه نیز محل تردید جدی است. بن بست ها و مشکلات موجود فایده مندی نا فرمانی و مقاومت را برجسته خواهد ساخت.
حال باید دید نتیجه انتخابات روز جمعه چه قدر با برنامه های خامنه ای تطبیق می کند