رقابت منفرد ها و جبهه متحد اصول گرایان در دور دوم انتخابات مجلس نهم

انتخابات دور دوم مجلس در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۱ برگزار می گردد تا تکلیف ۶۵ کرسی دیگر معلوم شود. این انتخابات که بر خلاف مانور تبلیغاتی حکومت یکی از کم رونق ترین انتخابات ادوار مجلس بود ،فاقد خصلت مشروعیت بخشی به نظام سیاسی است. همچنین از منظر فایده مندی برای گذار به دموکراسی و گسترش ایده های اصلاح طلبانه نیز ظرفیت موثری نداشت. اما از زاویه رقابت های درون بلوک قدرت ، شکل گیری صف بندی های تازه جناح های حکومتی و سنجش توانایی حکومت در کنترل همه جانبه انتخابات و بیرون آمدن کاندیدا های نیرو های مورد نظر از صندوق های رای واجد اهمیت بود.
همچنین پسامد انتخابات در فضای سیاسی کشور تاثیر گزار است. وجود رقابت محدود و کنترل شده علی رغم نا عادلانه بودن و غیر آزاد بودن انتخابات باعث شد تا منفردین پیروزی چشمگیری بدست بیاورند. البته این منفردین عمدتا کسانی هستند که وفاداری و وابستگی آنها به نظام سیاسی محرز شده است اما پیروزی آنها بر کاندیدا های جبهه متحد اصول گرایان و جبهه پایداری متکی به شرکت نیرو های مستقل در انتخابات و آراء پراکنده بوده است. رای آوردن بالای آنها در انتخاباتی که ویژگی رقابتی آن در بشدت پایین بوده است و منفردین امکانات تبلیغاتی نیرو های وابسته به دو لیست اصلی اصول گرایان را نداشتند ، ضعف و ناتوانی حاکمیت در بسیج جامعه و بیرون آمدن همه گزینه های مطلوبش از صندوق های رای را به نمایش گذارد که حتی در انتخابات غیر آزادی که رقبای اصلی حکومت و نیروهای مخالف حضور ندارند ، باز نمی تواند موفقیت کامل بدست آورد . نمودار زیر ترکیب سیاسی رای دهندگان در ۲۲۵ کرسی مجلس را نشان می دهد:
اگر به گرایش سیاسی نامزد های راه یافته به دور دوم را در نظر بگیریم. آنگاه متوجه می شویم که در ۱۷ کرسی از ۶۵ کرسی رقابت بین نیرو های همسو در جریان است. بنابراین به لحاظ گروهی تکلیف ۱۷ کرسی دیگر مجلس تقریبا مشخص است. بر اساس نامزد هایی که در دور اول در لیست جبهه متحد و جبهه پایداری قرار داشتند، از مجموع ۱۷ کرسی ، ۵ کرسی به جبهه متحد و ۱۲ کرسی به منفردین تعلق دارد. تعلق بدین معناست که کاندیدا های رقیب در این حوزه ها یا همه منفرد هستند و یا مورد حمایت جبهه متحد بوده و هستند. در اصل رقابت بین گروه ها و منفردین در ۴۸ کرسی صورت خواهد گرفت. حال با این توصیف ، وزن جریانات حاضر در صحنه رقابت های انتخاباتی مجلس نهم در بین ۲۴۲ کرسی که وضعیت آنها قطعی شده ، در نمودار های زیر زیر نشان داده شده است.
در ۴۸ کرسی که تکلیف آنها در ۱۵ اردیبهشت روشن می شود ،منفرد ها شانس پیروزی حداکثر در ۱۸ کرسی را دارند. حداکثر کرسی ممکن برای جبهه متحد اصول گرایان ( محوریت مهدوی کنی) ، جبهه پایداری ( محوریت مصباح یزدی) ، صدای ملت ( محوریت علی مطهری) ، پیروان ولابت و مردم ( محوریت حسم غفوری فرد) ، شبه اصلاح طلب ها نیز به ترتیب عبارت است از : ۴۳،۳۱، ۱،۱، ۴ از آنجاییکه جبهه پایداری به احتمال زیاد حداقل ۱۰ نفر برنده در دور دوم انتخابات تهران داشت می توان پیش بینی کرد که جبهه متحد اصول گرایان در مجموع بتواند بین ۱۲۵ تا ۱۳۵ تا از کل ۲۹۰ کرسی را بدست آورد. این تعداد برای تشکیل بزرگترین فراکسیون مجلس آتی کافی است. اما برای آنکه حد نصاب نصف + ۱ را حداقل داشته باشد باید دستکم ۱۵ نماینده از منفرد ها را جذب کند که امر سختی نیست و کاملا شدنی به نظر می رسد. البته احتمال نزدیک شدن نمایندگان وابسته به جبهه ایستادگی ( نزدیکان محسن رضایی) به جبهه متحد اصول گرایان وجود دارد. شبه اصلاح طلب ها می توانند دو تا سه نفر نماینده دیگر به مجلس نهم بفرستند بدینترتیب تعداد آنها به ۱۹ نفر می رسد. آنها نیز می توانند عده کمی از منفردین را جذب کنند. اما در مجموع فراکسیون اصلاح طلب ها بمراتب ضعیف تر از مجلس هشتم خواهد بود.
نقطه قوت جبهه پایداری تنها در پایتخت است. آنها بر خلاف ادعا های پر طمطراق و هیاهو های تبلیغاتی حد اکثر ۳۰ نماینده در مجلس نهم خواهند داشت. شانس آنها برای جذب منفردین پایین است. بنابراین به نظر می رسد توان فراکسیون آنها از فراکسیون انقلاب اسلامی در مجلس هشتم کمتر باشد. جمع اندک ۶-۵ نفره عدالت طلبان و حامیان دولت نیز ممکن است به جبهه پایداری بپیوندند.
چون که میزان مشارکت در دور دوم مجلس به صورت ملموسی کاهش می یابد، امکان پیروزی منفردین در رقابت با کاندیداهای تشکیلاتی کمتر است. بنابراین می توان انتظار داشت منفرد ها بین ۱۲-۵ کرسی دیگر را در اختیار بگیرند. بدینترتیب آنها دومین جریان برنده انتخابات خواهند بود که شانه به شانه جریان برنده اول انتخابات پیش آمدند. این رویداد ویژگی بارز انتخابات مجلس نهم است. در دوره های قبل سابقه نداشته که منفرد ها به این تعداد پیروز شوند.
در عین حال باید این نکته را در نظر گرفت که تقسیم بندی سیاسی و جریانی فوق بر اساس مناسبات پیش انتخاباتی بود. اما علائمی وجود دارد که نشان می دهد ممکن است فراکسیون ها و اعضاء آنها در مجلس نهم تغییر باید.
منفرد ها قطعا ریزش خواهند داشت و برخی از آنها به سمت گروه های سیاسی متمایل خواهند شد. همچنین بعید به نظر می رسد در جهت گیری کلی تفاوت بارزی بین برایند نظر منفرد ها با بخش میانه رو و سنتی اصول گرایان پیش بیاید. همچنین منفرد ها هدف بالقوه مناسبی برای دولت و جریان احمدی نژاد هستند تا از میان آنها یار گیری کنند. بخصوص که اکثریت آنها نماینده شهر های کوچک هستند که برای برآورده ساختن وعده های انتخاباتی به همیاری و همراهی دولت در حوزه وکالت خود نیازمند هستند.
علی مطهری نیز بالقوه توان جریان راه انداختن از بین منفردان را دارد. این عامل به همراه اعتقاد وی به فعالیت با اصلاح طلبان معتدل و شبه اصلاح طلب ها می توان پیش بینی کرد که توان تاثیرگزاری علی مطهری در مجلس نهم بیشتر ار مجالس هفتم و هشتم باشد. البته به احتمال زیاد وی با رتبه پایین تری در مقایسه با دور اول انتخابات تهران به مجلس راه بیابد. میزان پراکندگی به صورت نسبی و در حد محدودی از مجلس نهم بیشتر است و میزان انسجام مجلس هشتم را ندارد.