روند بررسی صلاحیت وزراء پیشنهادی حسن روحانی همانطور که تصور می‌شد به ساعت‌های آخر کشید. طبق برنامه ریزی اولیه قرار بود روز چهار شنبه عصر کار تمام شده و تکلیف وزیران دولت یازدهم مشخص شود. اما این اتفاق نایفتاد و مجلس یک روز دیگر به وقت بررسی افزود.
امروز معلوم می‌شود چه کسانی در دولت یازدهم ردای وزارت به تن خواهند کرد. وجود حساسیت نسبت به برخی از وزیران معرفی شده و پیش آمدن حاشیه‌های باعث شد تا مدت زمان تایید کابینه بیشتر از حد موعود طول بکشد. این اتفاق در عین حال روشن می‌سازد روحانی برای تایید صد در صدی اعضاء کابینه‌اش کار راحتی ندارد. امروز نوبت بحث و ایراد سخنان موافق و مخالف حول وزرات علوم و نفت است. هنوز وضعیت معلوم نیست و مشخص شدن سرنوشت دولت روحانی بمانند نحوه انتخابش به لحظات آخر موکول شده است.
در پایان روز سوم بررسی‌های، احتمال توقف میلی منفرد، نجفی و زنگنه در وهله نخست و سپس ربیعی و آخوندی در مرحله بعد افزایش یافت. اگر چه هنوز امکان تایید همه وزرای پیشنهادی محتمل است.
افزایش تحرکات و مخالفت‌های اصول‌گرایان تند رو و ولایی
فراکسیون اصول‌گرایان مجلس عزم شان را جزم کرده‌اند تا نگذارند این افراد بر کرسی مدیریت وزارت‌خانه‌های علوم، آموزش و پروروش، نفت، کار و مسکن و ترابری تکیه بزنند.
وزن آنها آنقدر نیست که به تنهایی بتوانند از عهده این کار بر آیند. شاه‌بیت و علت اصلی مخالفت آنها حضور افراد فوق در ستاد‌های مهندس موسوی و حجت الاسلام کروبی و همراهی با اعتراضات پسا انتخاباتی در سال ۱۳۸۸ است. البته سخنگویان این فراکسیون محکومیت و برائت از جنبش سبز و رهبران نمادینش در مقطع کنونی را کافی می‌دانند تا از مخالفت شان دست بکشند و سابقه را به عنوان عامل تخطی ناپذیر در نظر نمی‌گیرند.
اما از توضیحات افراد فوق و نمایندگان حامی شان در مجلس راضی نشده‌اند و انتظارات بیشتری دارند. هدف آنها برائت جستن اصلاح‌طلبان از ادعای تقلب در انتخابات ریاست جمهوری دهم است تا بدین‌ترتیب پرونده جنبش سبز با مشارکت اصلاح‌طلبان بسته شود.
اما وزرای فوق حضور خود را به مرحله ماقبل انتخابات ارتباط می‌دهند و استدلال می‌کنند در ستاد یکی از چهره‌های شناخته شده نظام و منتخب شورای نگهبان فعالیت کرده‌اند، بنابراین ایرادی به آنها وارد نیست و تصوری تعارض با رهبری از اقدام خود نداشته‌اند. سپس توضیح می‌دهند که کوشیده‌اند تا معترضین را مجاب سازند و راهکار بینابینی برای حل مشکل بین نظام و رای دهندگان به موسوی پیدا نمایند. آنها متذکر می‌شوند بعد از اتمام حجت رهبری دیگر همراهی با رهبران نمادین جنبش سبز نداشته‌اند و در راهپیمایی‌های نیز حضور نیافته‌اند. البته هنوز میلی منفرد و زنگنه در این خصوص موضع نگرفته‌اند ولی دیگران حساب‌شان را از جنبش سبز جدا کردند.
ولی اظهارات و تلاش افراد فوق برای تمایز و تفاوت شان از راهکار موسوی و کروبی تا کنون نتوانسته مخالفین را قانع نماید که سکان اداره وزارت‌های فوق را به آنها بسپارند.
رفتار سخیف برخی از نمایندگان
این بار رفتار و نوع صحبت برخی از نمایندگان مجلس خیلی سبک بود و به نوعی بی سابقه بود. از تریبون مجلس حرف‌های زشت و توهین آمیز خطاب به برخی از شخصیت‌های حقیقی داده شد. همچنینی شعار «شیرِ شیرِ» استادیوم فوتبال در حمایت از نعمت زاده سر داده شد. شوخی‌های علی لاریجانی نیز سبک بود.
آش آنقدر شور شد که علی لاریجانی جلسه‌ای محرمانه تشکیل داد تا به نمایندگان تذکر دهد شان مجلس را رعایت نمایند.
میدان داری علی لاریجانی
با توجه به کمتر بودن آراء اصول‌گرایان تند رو از حد نصاب لازم برای ورود وزیران به خیابان پاستور، تکلیف کار در دست فراکسیون رهروان ولایت و رئیس آن علی لاریجانی است.
این فراکسیون در طول سه روز گذشته گفتگو‌هایی را با فراکسیون اقلیت داشته است اما هنوز به جمع بندی مشخصی نرسیده‌اند.
همچنین جلسه‌ای در پایان روز چهارشنبه برگزار کردند.۱۲۰ نفر از ۱۹۰ عضو این فراکسیون در جلسه حضور داشتند و هر یک از اعضا رای خود به وزیران معرفی شده را داده است. اما رای جمعی فراکسیون تا کنون معلوم نشده است
دو روایت از محمدابراهیم رضایی نماینده مردم خمین و عضو فراکسیون رهروان ولایت ذکر شده است. خبرگزاری فارس ادعامی‌کند وی گفته است: «رأی‌گیری انجام شد ولی هر کس رأی خودش را انداخت و از جلسه بیرون آمد.»
وی با بیان اینکه قرار شد بعداً در این زمینه جمع‌بندی کنند، گفت: «بنا نیست موضع فراکسیون اعلام و موضوع رسانه‌ای شود و بنا شد فقط داخلی باشد.»
طبق ادعای خبرگزاری فارس که اعتبار حرفه ای آن مخدوش است رضایی گفته که قرار نیست افراد رای فراکسیونی بدهند و هر عضو مخیر است بر مبنای تشخیص فردی خود عمل کند.
اما سایت الف به نقل از وی گفت تصمیم‌گیری نهایی فراکسیون رهروان ولایت به فردا موکول شده است.
طبق برخی گزارش‌های، علی لاریجانی در جلسه فوق برای اعضا سخنرانی کرده و به آنها توصیه نموده است به دقت برنامه وزیران را مطالعه کرده و بر اساس شایستگی آنها رای بدهند. همچنین تذکر داده است ملاحظه کسی را نکنند و با قاطعیت رای خودشان را بدهند چون بدهکار دولت نیستند.
اعضاء شاخص فراکسیون رهروان تا کنون علائم مثبتی نسبت به کلیت کابینه پیشنهادی روحانی صادر کرده اند. اما در خصوص وزرایی که روی آنها حساسیت است، سکوت کرده‌اند. این مساله باعث شده است تا گمانه زنی پیرامون سرنوشت آنها با عدم قطعیت بیشتری مواجه شود.
گمانه زنی پیرامون نتیجه بررسی
اگر روایت خبرگزاری فارس از صحبت‌های رضایی درست باشد، آنگاه عدم رای فراکسیونی رهروان کار را برای تایید صد درصدی وزارء پیشنهادی روحانی سخت ترمی‌سازد. کافی است ۷۰-۸۰ نفری که در جلسه امروز شرکت نکردند، از رای اعتماد خودداری نمایند، آنگاه برخی از کاندیدا‌های اجازه سوار شدن در قطار دولت یازدهم را پیدا نمی‌کنند.
خامنه‌ای تا کنون علامتی دال بر تایید و یا نا رضایتی از وزیران معرفی شده بروز نداده است. البته اصول‌گرایان افراطی از توصیه وی به انتخاب وزیر صالح چون حربه‌ای برای توجیه موضع مخالف خود استفاده می‌نمایند.
روحانی بعد از اخذ تایید رهبری، فهرست کاندیدا‌های وزارت را به مجلس پیشنهاد کرد. برخی از ناظران معتقدند با توجه به رایزنی روحانی و کسب موافقت، کابینه وی رای اعتماد صد درصدی می‌گیرد. اما نگاه دیگری نیز می‌توان داشت که خامنه‌ای تایید اولیه را انجام داده است و تایید نهایی وی از طریق مجلس قرار است صورت بگیرد تا تتمه افراد نا مقبولی که در رایزنی اولیه از ترکیب دولت یازدهم حذف نشده بودند، اینک به دست مجلس پالایش شوند.
بنابراین همه چیز موکول شده است به روز چهارم و لحظات آخر. در این میان نطق نهایی روحانی عاملی مهم است. اگر چه نسبت به روز‌های قبل دسترسی وی به کابینه کامل دشوارتر شده است.
تاثیر نتیحه قرایند بررسی صلاحیت‌های در فرجام دولت روحانی
توانایی باز کردن کلید روحانی در قفل نهاد‌های انتصابی فردا محک می‌خورد. اگر او بتواند تایید همه وزیران پیشنهادی‌اش را بگیرد، آنگاه معلوم می‌شود نظام وارد مرحله جدیدی شده است که متفاوت با دوران اصلاحات و ریاست جمهوری احمدی‌نژاد است. در این صورت بخش افراطی اصول‌گرایان به حاشیه می‌رود و جریان‌های میانه اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان برمی‌کشند. امید‌های برای تغییرات ولو نه چندان زیاد افزایش می‌یابد. این اتفاق پتانسیل آن را دارد که تحولات سیاسی را در مسیری متفاوت از ریل‌های دو دهه پیش قرار دهد.
اما اگر وزیرانی که به همراهی با فتنه و عدم اعتقاد محکم به اصول نظام و دیدگاه‌های رهبری متهم هستند، نتوانند رای اعتماد از مجلس بگیرند، انگاه موفقیت دولت تدبیر و امید در اجرای برنامه اش در هاله تردید قرار خواهد گرفت.
معلوم می‌شود که اتفاق خاصی در بلوک قدرت رخ نداده و مهار دولت روحانی در دستور کار است. بر این اساس می‌توان پیش‌بینی کرد دولت یازدهم نیز فرجامی مشابه دولت اصلاحات پیدا می‌نماید. رد صلاحیت احتمالی وزیران وابسته به اصلاح طلبان، مهر ابطال بر تحلیل هایی می‌زند که معتقدند رهبری تغییر موضع داده و راه را برای اصلاح در نظام سیاسی گشوده است. همچنین روحانی اگر بر مشی اعتدالی‌اش اصرار ورزد و مقابل فشار‌های اقتدارگرایان بایستد، حرمت و احترامی که بعد از پیروزی توسط همه بخش‌های حاکمیت کسب کرده بود را از دست می‌دهد و مستقیما مورد حمله اصول گرایان افراطی قرار خواهد گرفت.
وزرای در خطر عدم دریافت رای اعتماد
در بین وزیرانی که در معرض خطر هستند، زنگنه موقعیت بدتری دارد. تعدادی از نمایندگان از روحانی خواسته‌اند تا وزارت او را پس بگیرد، امری که روحانی با آن موافقت نکرد. بعد از او میلی منفرد و نجفی سیبل فشار‌های فزاینده اقتدارگرایان هستند. سپس ربیعی و آخوندی بالقوه در آستانه دریافت کارت قرمز از مجلس نهم قرار دارند.
در بدترین حالت روحانی می‌تواند تایید تقریبا هفتاد درصد کابینه اش را بگیرد. اما احتمال در خوری وجود دارد که سه وزیر او از قیلتر مجلس عبور نکنند. همچنین تایید صد در صدی کابینه اش نیز نا محتمل نیست.
