شبکه خبری العربیه اعلام کرد دو گروه از مخالفین مسلح به نام لواء الاسلام و التحریر الشام مدعی شدند که به کاروان ماشین های بشار اسد با خمپاره حمله کرده اند. این اتفاق زمانی رخ داد که رئیس جمهور سوریه عازم مسجد اموی برای قرائت نماز عید فطر بوده است. این دو گروه از مخالفین مسلح در سوریه هستند و گرایش اسلام گرایانه افراطی دارند.
البته عمران عاهد الزعی وزیر اطلاعات سوریه این ادعا را رد کرد. (۱) همزمان فیلم هایی توسط این دو گروه در یوتیوپ پخش شده است که تصاویری از دود سیاه در خیابان های مرکزی شهر دمشق را به نمایش می گذارد.
اما صرف نظر از درستی و یا نادرستی این ادعا ، محکومیت خشونت نفرت انگیز و نقض حرمت جنگ در روز های مقدس و مورد احترام مسلمانان از سوی برخی از اسلام گرایان جهادی در سوریه اهمیت دارد.
اگر چه بشار اسد دستش به خون مردم سوریه آلوده است و مسئول اصلی کشته شدن بیش از صد هزار نفر از مردم مظلوم و ستم کشیده سوریه در دو سال اخیر است ، اما این مساله مجوزی نمی شود که حرمت جنگ و منازعه در روز عید فطر شکسته شود. این روز بنا به موازین اسلامی و سنت پیامبر روز دعوت به صلح ، حل اختلافات ، دوستی و کنار گذاشتن کینه و عداوت است. تمامی علماء و صاحب نظران اسلامی اعم از قدما و معاصرین روی این موضوع وحدت نظر دارند.
قربانیان این اقدام فقط بشار اسد نیست بلکه مردمی در که نزدیکی وی بودند و شادی و سرور عید فطر را تجربه می کردند نیز قربانی بالقوه این خشونت روزی ناموجه هستند.
این اقدام ضمن اینکه خشونتی نفرت انگیز و موحش را بازتاب می دهد در عین حال پرده از واقعیتی تلخ بر می دارد که گروه های افراطی اسلام گرا هیچ حد و محدودیتی برای اعمال خشونت بر علیه مخالفین قائل نیستند و برای رسیدن به اهداف شان از هر وسیله ای استفاده می نمایند. قتال و منازعه خونین در روز عید فطر و ماه های حرام در اسلام از گناهان بزرگ است. بین توسل به این اقدام و ادعای مسلمانی تضادی عمیق وجود دارد.
کسی نمی تواند داعیه اسلام مداری داشته باشد اما در عین حال حرمت عید فطر و ایام ماه مبارک رمضان را نگاه ندارد. در دو سوی میدان معتقدان به اسلام وجود دارند. اعتقاد به اسلام ایجاب می کند که طرفیت منازعه حداقل در روز عید فطر دست از رویارویی نظامی بر دارند و به اقداماتی متوسل نشوند که منجر به قتل و کشته شدن کسانی می گردد که عید فطر را جشن گرفته اند.
در این میان حمله به مسجد و مراکز عبادی و یا در معرض خطر قرار دادن آنها قبح و زشتی بیشتری دارد.
البته ارتش سوریه نیز که در این روز به حملاتش به مخالفین و جنبش اعتراضی ادامه داد نیز مشمول همین امر است.
این رویداد همچنین آشکار ساخت که ادعای سنت گرایی حداقل بخش هایی از اسلام گرایان جهادی با واقعیت تطبیق نمی کند.
این جماعت مدعی هستند که خواهان احیای شکل ناب و اولیه اسلام هستند و می خواهند سنت های پیامبر را در شکل خالصش در جهان امروز پیاده سازند. اما در عین حال یکی از رفتار های مهم در سیره پیامبر را در عمل نادیده می گیرند که حرمت جنگ و منازعه در ماه های حرام و ایام مبارکی چون عید فطر است . در اصل انها هر جا که لازم ببینند و یا اهداف سیاسی آنها اقتضاء کند ابایی از عدول از سنت های اسلامی ندارند.
شیوه رذیلانه اعمال نا محدود خشونت که در سلفی های تکفیری و جهاد گرایانی چون طالبان و القاعده دیده می شود ، سند آشکاری است که دوگانگی و تعارض بین ادعا های این جریان و اصول و موازین شناخته شده و قطعی اسلام وجود دارد.
البته این خصیصه ضد انسانی منحصر در اهل سنت نیست در شیعیان نیز کسانی یافته می شوند که مبنای رفتاری مشابه دارند و برداشت خود از گسترش اسلام و حفظ شریعت را خارج از اصول انسانی و اخلاقی تعریف می کنند و اعمال دینی را مقید به این قیود نمی دانند.
متاسفانه در روز های نزدیک به عید فطر امسال بخش هایی از کشور های اسلامی دستخوش خشونت و حملات مرگبار بود. درپاکستان بیش از بیست نفر در بمبگزاری جان باختند. عراق شاهد عملیات های انتحاری بود. در یمن چند نفر از شورشیان در حملات هواپیما های بدون سرنشین آمریکا جان شان را از دست دادند.
البته این مسائل از یک جنس نیستند و به موضوعات مختلف بر می گردنند. اما درعین حال نشان می دهند که هنوز حرمت عید فطر در جهان اسلام و دنیا آنگونه که شاید رعایت نمی شود. تلخی این واقعیت در میان مسلمانان بیشتر است که برخی در گمان و تصوری باطل فکر می کنند حرمت قتل در روز عید فطر مطلق نیست و برای پاسداری از شریعت و از بین بردن مخالفان اسلام از فضای این روز نیز می توان برای خشونت ورزی استفاده کرد.
شدت گرفتن فعالیت های اسلام گرایان جهادی در سوریه و اعمال غیر انسانی آنها روز به روز مشکلات بیشتری را برای مردم سوریه و منطقه خاور میانه فراهم می سازد. دلایل وجودی این مساله متعدد است اما دیکتاتوری بی رحم و خونین بشار اسد ،بی ثباتی و پایین آمدن امنیت در سوریه ، شکاف های موجود در جهان اسلام ، خوشبینی ها و ساده اندیشی های مخالفین سوریه ، برخورد ابزاری دولت های قطر و عربستان و تعلل و انفعال جامعه جهانی و بخصوص آمریکا از مهمترین علل هستند.
از اینرو برای مهار این رویه مخرب ، سازماندهی حرکت هماهنگ در بین رهبران جریان های مختلف اسلامی در محکوم کردن خشونت در روز های مقدس و مهم مسلمانان ضرورت دارد. شایسته است این ایام به نماد های صلح و دوستی و تلاش برای نزدیکی بیشتر و اتحاد در جهان اسلام تبدیل شوند .
منابع :
http://www.nytimes.com/2013/08/09/world/middleeast/syria.html
