جنبش اشغال برای عشق و آرامش در هنگ کنگ با دخالت پلیس به پایان کار خودش رسید و تحصن در دو نقطه کلیدی شهر بعد از یازده هفته بنا به دستور دادگاه و به حکم اجبار دولتی پایان یافت. اما مطالبه دموکراسی و تلاش برای دستیابی به انتخابات آزاد هنوز وجود دارد و در اصل جنبش دموکراسی خواهی هنگ کنگ که دانشجویان طلایه دار آن هستند وارد فاز دیگری شده است که اعتراضات میدانی و خیابانی تا اطلاع ثانوی وجود نخواهند داشت.
روز دوشنبه ۱۵ دسامبر آخرین اردوگاه تحصن کنندگان هنگ گنگی توسط پلیس برچیده شد و چند تن از معترضان که بر روی زمین نشسته و به صورت مسالمت آمیز مقاومت کردند توسط پلیس بازداشت شدند.
هفته گذشته دادگاهی در شهر هنگ کنگ دستور جمع آوری چادرها ، وسایل در منطقه ادمیرالتی که نزدیک به ساختمان دولت محلی هنگ کنگ است را صادر کرد. پلیس هنگ کنگ به معترضان هشدار داد تا پنجشنبه یازدهم دسامبر محوطه ای که اشغال کرده بودند را تخلیه کنند و گرنه پلیس در روز پنجشنبه به زور متوسل خواهد شد. در واکنش به این هشدار رهبران دو تشکل عمده دانشجویی (فدراسیون دانشجویی و تشکل مدرس) که رهبری حرکت اعتراضی موسوم به «جنبش چتر » یا « روبان زرد» را در دست داشتند اعلام کردند تا آخرین لحظه به مقاومت مسالمت آمیز ادامه می دهند و از حامیان خواستند آنها را همراهی کنند. آنها اعلام کردند با پلیس درگیر نمی‌شوند اما در عین حال خود را برای درگیری آماده کردند.
در روز پنجشنبه نزدیک به هفت هزار پلیس در صحنه حضور یافته و همراه با ماموران دادگاه شروع به پاکسازی و متفرق کردن متحصنان پرداختند. برخی از معترضان تا قبل از روز پنجشنبه محل را ترک کردند. (۱)گروهی دیگر بعد از اینکه پلیس منطقه را محاصره کرد با دادن اطلاعات شناسایی خارج شدند. دسته آخر که شامل صد ها نفر از متحصنان می شدند و در بین آنها چهره های شاخصی از فعالان دانشجویی، مدافعان حقوق بشر ، روزنامه نگار، کنشگران کارگری، اساتید دانشگاه و قانونگزاران بودند، توسط پلیس به زور بیرون انداخته شدند. پلیس هنگ کنگ مدعی شد ۲۰۹ را در روز پایانی تحصن دستگیر کرده است. در کل تعداد بازداشتی ها در طول عمر ده هفته ای جنبش چتر بالغ بر شش صد نفر شد.
در میان چهره های شاخصی که بازداشت شدند کلودیا لو از اعضاء شورای شهر، ونگ وی یونگ عضو گروه «اشتیاق مدنی » حضور داشتند. پلیس اعلام کرد که بازداشت ها ادامه می یابد وهر کس که مطابق مستندات اقدان غیر قانونی انجام داده باشد مورد پیگرد قرار می گیرد.
عملیات پاکساری به صورت آرام انجام شد و مانند دفعات قبل منجر به درگیری و خشونت نشد. در این میان پلیس در مقابل چشمان نظاره گر گروه های حقوق بشری و قانونگزاران حرفه ای عمل کرد. البته معترضان نیز با خودداری از درگیری نقش مهمی در پایان آرام تحصن داشتند.
اما رهبران جنبش اعتراضی و دانشجویان تصریح کردند که اشغال تمام شد اما روح مطالبه برای انتخابات آزاد نمرده و این مطالبه ادامه دارد. بسیاری از آنها هنگام ترک اجباری گفتند که دوباره بر می گردند.
بیش از دو ماه و نیم فعالیت اعتراضی مستمر و راه اندازی و رهبری جنبش اشغال، منزلت و موقعیت خوبی برای جنبش دانشجویی که به دنبال تثبیت پایه های دمکراسی در هنگ کنگ است، به بار آورده است. اما خودداری دولت چین از تقاضای مثبت به مطالبات معترضان هنگ گنگی، بن بست در مذاکرات بین رهبران دانشجویان و مقامات اجرایی هنگ کنگ و طولانی شدن مبارزه باعث شد تا حرکت با فرسایش مواجه شود. در واقع امکان تداوم مبارزه مسالمت آمیز وجود نداشت و ریسک توسل به خشونت و درگیری فیزیکی با پلیس نیز بالا بود.
رهبران جنبش دانشجویی در دو هفته گذشته به این نتیجه رسیده بودند که امکان تداوم اشغال خیابان ها وجود ندارد و باید عمل خاصی انجام دهند که موازنه قوا را به نفع آنها تغییر دهد.
به همین دلیل و نیاز به شتاب بخشیدن به حرکت اعتراضی و پاسخ گرفتن با چراغ سبز رهبران جنبش اعتراضی دانشجویان در روز یکشنبه ۳۰ نوامبر به سمت ساختمان های دولتی و از جمله دفتر لونگ سان یینگ مدیر اجرایی شهر حمله کردند تا آنجا را اشغال کنند. کنفدراسیون های دانشجویی وتشکل مدرسان دو نهاد مهم رهبری جنبش دانشجویی هنگ گنگ فرمان تسخیر ساختمان ها را صادر کردند. اما حمله دانشجویان با واکنش خشونت آمیز پلیس مواجه شد که با اسپری و باتوم آنها را متفرق کرد. حرکت دانشجویان با ناکامی مواجه شد و برخی از آنها بازداشت شدند. تعدادی از دانشجویان نیز بشدت زخمی شدند. علی رغم اینکه دانشجویان توانستند برای چند ساعت مسیر ساختمان های دولتی را ببندند اما سرانجام پلیس مسیر را باز کرد.
در اتفاقی دیگر هشدار های پلیس باعث شد تا سه تن از رهبران دانشجویان به نام های بنی تای، چان کی من و چو می یونگ احضار پلیس ر اقبول کنند و به ساختمان پلیس بروند. آنها تاکید کردند که جنبش اشغال با عشق و آرامش جنبشی مسالمت آمیز است . رهبران بازداشت نشدند اما مقامات پلیس از آنها مصرانه خواستند تا به اعتراضات و اشغال خیابان پایان بدهند. (۲)
مقامات پلیس مدعی شده بودند که به رهبران دانشجویان تصریح کرده اند که اشغال ساختمان های دولتی و اماکان عمومی غیر قانونی است و در صورت ادامه اقدامات قبلی با آنها برخورد خواهد شد. (۳)
در ادامه برخی از اعضاء گروه مدرسان به اعتصاب غذای نامحدود پرداختند. اما یکی از آنان در روز شنبه به اعتصاب غذای چهار روزه خود پایان داد.
جاشوا وونگ که از ۱۰۸ ساعت قبل از خوردن غذا امتناع می کرد در صفحات خود در فیس بوک و توییتر نوشت: «من به علت اصرار شدید پزشکان به اعتصاب غذا پایان دادم .»(۴)
اما او تاکید کرد که پایان اعتصاب غذا به این معنی نیست که دولت اجرائی هنگ گنگ خواسته های معترضان را نادیده بگیرد.
اینک جنبش چتر که سه منطقه در شهر هنگ کنگ را اشغال کرده بود به پایان خود رسید. در روز های اوج این جنبش دویست هزار نفر طبق برخی از آمار ها شرکت کردند. اما در هفته های اخر این جمع به چندین هزار نفر کاهش یافت. در روز های آخر بخش موافق دولت چین و صاحبان حرفه و شغلی که اشغال خیابان ها کسب درآمد آنها را مشکل ساخته ، شدید تر و منسجم تر از گذشته مخالفت شان را ابراز کردند . شتاب دادن به اعتراضات و افزایش فشار بر مقامات اجرائی هنگ کنگ نیز پاسخ مورد نظر را نداد. ترس از حمله پلیس و پایان دادن خشونت آمیز به تحصن و تجمع ها نیز فضا را برای ادامه اشغال خیابان ها نا مساعد ساخته بود.
عوامل فوق باعث شد که جنبش زمان زیادی را برای فعالیت موثر در اختیار نداشته باشد و در نهایت با انتخاب نافرمانی مدنی به رویارویی نهایی بپردازد .
اما اینک جنبش چتر توانسته فرهنگ سیاسی و اعتراضی مردم هنگ کنگ را تغییر دهد. سرمایه و پتانسیل زیادی را برای فعالیت های آتی خود جمع کند. دمکراسی را به خواست اول مردم هنگ کنگ ارتقاء دهد. اعتبار جهانی بدست بیاورد. بر مهارت های رهبران و فعالان جنبش بیفزاید .
این دستاورد ها پشتوانه خوبی برای ادامه فعالیت جنبش دمکراسی خواهی در قالب سیاسی و غیر میدانی است . البته در این شرایط فشار قابل توجهی بر روی دولت شهر هنگ کنگ و دولت چین وجود ندارد و این مساله کار را برای تغییر موضع آنها دشوار می‌کند.
اما نارضایتی مردم هنگ کنگ و اراده آنها برای جلوگیری از دخالت دولت چین در انتخابرئیس دولت محلی و دستیابی به انتخابات آزاد با پایان تحصن و کنترل مجدد دولت بر خیابان ها از بین نمی رود. دولت چین نیز در برگزاری انتخابات با مشکل مواجه است. اگر رهبران جنبش دمکراسی خواهی بتوانند اجماعی در بین مردم هنگ کنگ برای اقدامات فلج کننده در مدت زمان کوتاه ایجاد نمایند آنگاه شانس موفقیت در برگزاری انتخابات آزاد افزایش می یابد.
فعالان هنگ کنگی تصور می کنند که از سوی دولت چین تحت کنترل و مراقبت هستند وفعالیت های اینترنتی و مکالمات تلفنی آنها مونیتور می شود. دولت چین این ادعا را رد می کند. همچنین احتمال بالایی وجود دارد پلیس هنگ کنگ پس از پاکسازی خیابان ها و محل تحصن به سراغ چهره های شناخته شده و موثر جنبش چتر بیاید. (۵)
روز های آینده نشان می دهد فرجام جنبش اشغال با عشق و آرامش در هنگ کنگ چه خواهد شد. اما جنبش «چتر» و یا «روبان زرد» تاثیر مهمی در افزایش خود باوری و خلق قدرت مردم در هنگ کنگ و بخصوص بین دانشجویان داشت و حس همبستگی را در بین بخش مهمی از جامعه گسترش داد. فعلا چالش بعدی کنشگران دموکراسی خواه رویارویی با بازداشت و برخورد های امنیتی و قضائی احتمالی است.
______________
منابع :
۱- http://www.nytimes.com/۲۰۱۴/۱۲/۱۲/world/asia/hong-kong-protests.html?_r=۰
۲- http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/hongkong/۱۱۲۶۹۷۳۸/Hong-Kong-activists-surrender-amid-calls-to-end-protests.html
۳- http://www.usatoday.com/story/news/world/۲۰۱۴/۱۲/۰۳/protest-leaders-turned-away/۱۹۸۲۲۲۳۹
۴- http://tnews.ir/news/۳۹D۵۳۴۱۵۹۰۷۶.html
۵- http://www.theguardian.com/world/۲۰۱۴/dec/۱۴/hong-kong-activists-beijing-chinese-spying-pro-democracy
