علی افشاری

در هفته گذشته دو موضع‌گیری باعث شد تا روایط بین روحانی و رفسنجانی در کانون توجه قرار بگیرد. در پرتو این موضع‌گیری‌ها بهتر می‌توان تحول در مناسبات بین روحانی و رفسنجانی را دریافت.

نخست غلامعلی رجایی از چهره‌های نزدیک به رفسنجانی در مصاحبه‌ای به مناسبت سالگرد کاندیداتوری رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم بر نقاط تمایز رفسنجانی تاکید کرد و گفت: «در این‌ باره که می‌گویند روحانی، هاشمی دوم است و دولت روحانی، دولت هاشمی است باید تصریح کنم که هاشمی نسخه دوم ندارد و این دولت نیز دولت هاشمی نیست ولی دولتی است که آقای هاشمی ایده‌آل‌های خود را در آن جست ‌و جو می‌‌کند

و دوست دارد تجربه‌‌های خود را به آن منتقل کند و روحانی نیز به این تجربه‌‌ها احترام می‌‌گذارد. این را هم بگویم که شخصیت آقای روحانی یک شخصیت مستقل است و در عین حال همان‌گونه که متاثر از برخی افراد است از آیت‌الله هاشمی نیز که دوستی ۳۰ ساله با ایشان دارد تاثیر می‌‌پذیرد.» ادامه‌ی خواندن→

سیاست خارجی مهم‌ترین حوزه عملکرد دولت روحانی است. وی عمده توان و تلاش‌هایش را معطوف به تحول در روابط با دنیا نمود تا از این طریق قفل‌های داخلی نیز باز شود.

اولین موفقیت روحانی کسب موافقت رهبری و اقناع مجلس به پذیرش جواد ظریف در مسند ریاست وزارت خارجه بود. ظریف در چارچوب گفتمان و برنامه روحانی بهترین گزینه ممکن برای تصدی وزارت خارجه بود.

البته باید در نظر داشت ظریف در کنار اعتماد و نگاه مثبت روحانی، از حمایت خامنه‌ای نیز برخوردار بوده است. علی‌رغم تفاوت دیدگاه معنادار و محسوسی که بین خامنه‌ای و ظریف وجود دارد ولی، رابطه نزدیک بین آن‌ها گسسته نشده است. ظریف به دلیل برخورداری از نگاه مثبت رهبری، در دوره اول ریاست جمهوری احمدی‌نژاد در سمت نمایندگی ایران در سازمان ملل باقی ماند. او در جریان کسب رای اعتماد در مجلس فاش ساخت که احمدی‌نژاد علی‌رغم مخالفت بزرگان نظام، او را از کار برکنار نمود. ادامه‌ی خواندن→

پنجمین دور مذاکرات اتمی در وین بدون نتیجه مشخص و دستاورد ملموسی به پایان رسید. علی رغم ۵ روز گفتگوی فشرده و سنگین ولی در نهایت متن پیشنویس توافقنامه جامع تدوین نشد. فقط بخشی از مقدمه تدوین گشت . البته ایران و ۱+۵ هیچکدام گزارش رسمی از مفاد مذاکرات ارائه ندادند. مطابق اظهارات جواد ظریف در مصاحبه مطبوعاتی با خبرنگاران ایرانی ،توافقی بر سر موارد اساسی ایجاد نشده است. همچنین هنوز متن مشترکی وجود ندارد. نگارش مقدمه به سختی شروع شده وبا کندی جلو رفته است. دو طرف بر سر محتوی و شکل توافقنامه فاصله زیادی دارند.

از همان روز اول مذاکرات گزارش ها از سوی دیپلمات های حاضر در مذاکرات حاکی از سختی و کندی مذاکرات و وجود اختلافات بسیار بود. در قیاس با دور های قبل شروع نگارش متن توافقنامه و مشخص کردن نقاط اختلاف و مشترک بر روی کاغذ اقدامی رو به جلو محسوب می شود اما این ظرفیت را ندارد تا به توافق جامع در پایان موعد اقدام مشترک شش ماهه ژنو منتهی شود. ادامه‌ی خواندن→

داعش، یا همان دولت اسلامی عراق و شام در هفته‌های گذشته با تصرف موصل و تکریت ضمن بحرانی ساختن اوضاع عراق موجی از نگرانی در خاور میانه و جهان پدید آورد. تبعات مخرب گسترش داعش و پیشروی به سمت بغداد فقط گریبان دولت عراق را نمی‌گیرد بلکه تهدیدات جدی برای ایران، اردن لبنان، آمریکا و اروپا است. حتی روسیه نیز از آسیب‌های رشد این گروه خشونت طلب افراطی در امان نیست.

اما آنچه باعث حیرت شده است چگونگی اوج گیری به یک باره قدرت این گروه است؟ تصرف موصل همه دنیا را شوکه کرد. در حالی که در ماه قبل انتخابات پارلمانی عراق در وضعیت امنیتی قابل قبولی برگزار شد. هیچ‌یک از گروه‌های وابسته به القاعده و یا همسو نتوانستند اخلالی جدی در روند انتخابات ایجاد نمایند. ادامه‌ی خواندن→

در هفته های گذشته آشکارا موج حملات حکومتی به دولت حسن روحانی افزایش یافته است. اصول گراین افراطی و چهره های سیاسی وابسته به نهاد های انتصابی مانند صادق لاریجانی و سید احمد خاتمی آشکارا دیدگاه های نسبتا باز روحانی در عرصه فرهنگ و سیاست را مورد انتقاد جدی قرار داده اند.

در کانون این حملات و هشدار های تلویحی به دولت یازدهم و شخص روحانی افزایش دور جدیدی از تحرکات گروه های فشار قرار دارد. در هفته های گذشته فعالیت های و تهدید های این گروه ها که مشی خشونت طلبانه و قانون گریز دارند باعث شده است تا سخنرانی های افرادی چون سید حسن خمینی نوه آیت الله خمینی، هادی خانیکی از نزدیکان خاتمی، مصطفی ملکیان نو اندیش دینی در دانشگاه ها و اماکن عمومی لغو شود. همچنین سید محمد خاتمی در هنگام حضور در دانشگاه شهید بهشتی برای شرکت در مراسم ختم پدر زنش با هجوم برخی از دانشجویان بسیجی همراه شد. ادامه‌ی خواندن→

عمر دولت یازدهم از ۳۰۰ روز گذشت. از منظر سیاست داخلی ده ماه فرصتی است که تقریبا معلوم می‌شود عملکرد حسن روحانی در خصوص وعده هایی که در این حوزه داده است، چیست. ویژگی‌های خاص حکومت و جایگاه انتخابات در عرصه سیاسی ایران باعث می‌شود تا مجال قوه مجریه در تغییر وضعیت سیاسی در همان ماه‌های اولیه باشد و گرنه دیر پایی ساختار قدرت و فرا دستی نهاد‌های انتصابی فضا را سمت باز سازی وضع موجود می‌برد. از سوی دیگر رای دهندگان نیز که در فرصت انتخاباتی موازنه قوا را تغییر داده اند انتظار دارند در سال اول نتیجه رفتار خود را ببینند.

شکاف بین خروجی دولت و انتظارات آنها سرمایه اجتماعی دولت را کاهش می‌دهد و در نتیجه توان دولت برای جلو بردن برنامه‌های اصلاحی ضعیف می‌گردد. بنابراین اگر قرار باشد رئیس جمهور تحولی در سیاست داخلی ایجاد کرده و فضای سیاسی را متفاوت با نگاه دستگاه ولایت فقیه شکل دهد، زمان مناسب آن در سال اول است. ناکامی در این زمان انجام تحولات در سه سال باقی مانده را دشوار می‌سازد. اگر چه نا ممکن نمی‌گرداند. این ویژگی برای دولت روحانی برجسته تر است که به ناگاه در یک موج انتخاباتی چند روزه برنده انتخابات شد و فاقد پایگاه اجتماعی ثابت و قابل اتکاء است. ادامه‌ی خواندن→

گذشت یک سال از اتفاق غیر منتظره ۲۴ خرداد و پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری فرصت مناسبی برای فهم بهتر چگونگی وقوع رویداد یاد شده است. در پرتو این فهم می توان عملکرد دولت روحانی در ده ماهه نخست را به داوری نشست.
۲۴ خرداد نیز به مانند وقایع مهم دیگر در تاریخ جمهوری اسلامی اتفاقی غیر منتظره و نا بهنگام بود. تقریبا چند روز پیش از انتخابات معلوم شد که شیخ اعتدال رای های لازم برای ورود به ساختمان خیابان پاستور دارد. اما تردید وجود داشت که نتیجه اعلام شده انتخابات مطابق با رای هایی باشد که به صندوق های رای ریخته می شود.

اما این بار حکومت و بخش مسلط قدرت الگوی سال ۱۳۸۸ را ترک نکرد و اجازه داد تا روحانی رئیس جمهور شود. در واقع دعوت خامنه ای از مخالفان برای شرکت در انتخابات چند روز قبل از موعد رای گیری کدی بود که نشان از خود داری حکومت نسبت به انحراف فرایند شمارش و اعلام آراء از مسیر طبیعی داشت. ادامه‌ی خواندن→