علی افشاری

جایگاه غنی‌سازی اورانیوم در توافقنامه شش ماهه ژنو ۶ به مسئله‌ای چالشی تبدیل شده است.مقامات ایران و از جمله وزیر خارجه مدعی هستند حق غنی‌سازی اورانیوم در توافقنامه یاد شده به رسمیت شناخته شده است و بدین ترتیب کسب حق غنی‌سازی را از موفقیت‌های حکومت به حساب می‌آورند.

شکل مشروط و نسیه غنی‌سازی اورانیوم در توافقنامه ژنو ۶

اما بررسی محتوایی توافقنامه مقدماتی ژنو ۶ روشن می‌سازد که در گام اول شش ماهه، اشاره‌ای به مجاز بودن غنی‌سازی توسط ایران نشده و فقط حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای قید گردیده است. در بخش مرحله نهایی که مربوط به مفاد قرارداد نهایی و جامع است نیز انجام غنی‌سازی به صورت مشروط و محدود ذکر شده است.در این سند آمده : «بعد از اینکه اثبات شد که حکومت صرفا به دنبال مقاصد صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای است و قصد و برنامه نظامی ندارد آنگاه ایران می‌تواند در چارچوب توافق شده با گروه ۱+۵ به صورت محدود و در حد نیاز عملی خود غنی‌سازی اورانیوم در سطوح پایین را انجام دهد.» ادامه‌ی خواندن→

توافقنامه موقت ژنو ۶ که نقشه راه ادامه مذاکرات بین ایران و ۱+۵ در ماه‌های پیش رو را مشخص نمود، رویداد مهمی بود. ابعاد این رویداد فقط محدود به ایران نمی‌شود بلکه منطقه و دنیا را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.طبق اخبار و اطلاعاتی که بعد از پایان این نشست تاریخی منتشر شده است، توافق پس از ماراتونی طولانی و نفس‌گیر در واپسین لحظات به دست آمد و حصول آن در جریان مذاکرات قابل پیش‌بینی نبود.
یکی از مقامات مذاکره‌کننده آمریکایی مدعی شده است پس از آخرین جلسه سه جانبه کری، اشتون و ظریف، وزیر خارجه آمریکا با توجه به برداشتی که از چهره مضطرب ظریف داشته، نسبت به دستیابی به توافق خوشبین نبوده و می‌پنداشته ظریف تحت فشار از داخل ایران است. اما درست در ساعت دو بامداد روز یکشنبه ۲۴ نوامبر هیات ایرانی موافقت نهایی خود را اعلام داشته است.

این ادعا با خبری که خبرگزاری فارس به نقل از عراقچی و دقایقی پیش از اعلام خبر توافق منتشر کرد، تطبیق می‌کند. فارس به نقل از عراقچی مدعی شد هنوز توافقی انجام نشده است. بنابراین به نظر می‌رسد موافقت نهایی ایران طی فرایند ساده و راحتی بدست نیامده بلکه بین نمایندگان در ژنو و محافل تصمیم‌گیرنده در تهران بحث‌ها و اختلاف‌نظر هایی وجود داشته است. ادامه‌ی خواندن→

موضع‌گیری‌های جواد ظریف بعد از موفقیت در نشست ژنو ۶ بر ادعای «راست‌گویی» و «شفافیت» دولت یازدهم خدشه وارد کرد. ظریف در جریان این مذاکرات از خود توانایی و مهارت خوبی نشان داد و آشکار ساخت که قابلیت‌های خوبی در میدان گفتگو و متحقق ساختن توافقات دارد. اما در این خصوص اغراق و بزرگ‌نمایی زیادی نیز صورت گرفته است.

در کل عمل‌کرد ظریف در مذاکرات هسته‌ای قابل قبول است و در گام اول نمره خوبی می‌گیرد. ولی حرف‌های بعدی وی در جریان پسا مذاکرات و استفاده تبلیغاتی از موفقیت پیش آمده نشان داد عوام فریبی و بی‌توجهی به واقعیت‌ها در رفتار وی ریشه‌دار است.

صورت‌بندی و تصویر ارائه شده ظریف از آن‌چه در ژنو ۶ رخ داد با واقعیت فاصله زیاد دارد. او نتیجه برد- برد را که منافع و دستاورد‌های بیشتری برای غرب دارد را به پیروزی بزرگ ایران قالب واقعیت می‌کند. در بده بستان، ایران بیشتر داده و کمتر گرفته است. ادامه‌ی خواندن→

مراسم بزرگداشت بسیج امسال به فرصتی برای برجسته‌سازی نقش این نیرو و ارتقای آن در سلسله مراتب حکومتی تبدیل گشت. یکی از دلایل این امر رییس جمهور شدن روحانی است که باعث شده تا نیرو‌های بسیجی که در زمان ریاست جمهوری احمدی‌نژاد بدنه دولت را اشغال کرده بودند، دیگر موقعیت سابق را نداشته باشند. احمد جنتی در نماز جمعه تهران نسبت به جای‌گزینی نیرو‌های بسیجی و انقلابی در دولت هشدار داد.

سردار عزیز جعفری فرمانده سپاه در سال‌روز تشکیل بسیج در دانشگاه تهران با تجلیل از بسیج گفت که پست‌های کلیدی نظام باید در اختیار نیرو‌های بسیجی قرار بگیرد. وی در بخشی از سخنانش گفت: «تا زمانی‌که پست‌های کلیدی نظام و سلسله مراتب مسوولیتی در کشور توسط نیروهای انقلابی و بسیجی و با این تفکر اشغال و غالب نشود، ما هم‌چنان در مرحله سوم انقلاب خواهیم ماند.» ادامه‌ی خواندن→

سردار نقدی، در مراسم بزرگداشت هفته بسیج ابعادی از حضور بسیج در سوریه را فاش ساخت. برخی از نیرو‌های وابسته به سپاه و بسیج تحت پوشش مدافعان حرم حضرت زینب در درگیری‌های نظامی در سوریه مشارکت دارند.
سردار نقدی، در توضیح برنامه‌های در نظر گرفته شده برای بزرگداشت هفته بسیج ابعادی از حضور بسیج در سوریه را فاش ساخت. او گفت بسیج در زمینه انتقال تجربه و آموزش با مردم سوریه هم‌کاری دارد. البته منظور وی از مردم سوریه، ارتش و نیرو‌های طرفدار بشار اسد هستند.

این اظهارات پرتوی تازه بر حضور نظامی حکومت ایران در جنگ داخل سوریه می‌افکند. بسیج بر خلاف ادعای نقدی نیروی مردمی نیست بلکه تشکیلاتی شبه نظامی است که از سوی سپاه و رهبری سازمان‌دهی و اداره می‌شود. ادامه‌ی خواندن→

نشست نفس‌گیر و طولانی ژنو شش سرانجام با موفقیت به پایان رسید و بن بست ۸ ساله مذاکرات شکسته شد. زمان اجرای این توافقنامه معلوم نیست اما بر اساس ادعای ظریف بخشی از توافقات از دو یا سه هفته دیگر شروع می شود.
سرانجام توافق تاریخی که تغییر دهنده جهت و بازی در مناقشه هسته‌ای است، روی داد. البته این توافق منحصر به‌فرد نیست و شبیه توافقی است که ده سال پیش با تروئیکای اروپایی منعقد شد. مسیر مذاکرات قبلی در ژنو ۴ و ۵ نشان می داد که اراده طرفین در دستیابی به توافق اولیه جدی است و رسیدن به آن فقط تابعی از زمان است.
سرانجام توافق تاریخی که تغییر دهنده جهت و بازی در مناقشه هسته‌ای است، روی داد. البته این توافق منحصر به‌فرد نیست و شبیه توافقی است که ده سال پیش با تروئیکای اروپایی منعقد شد. مسیر مذاکرات قبلی در ژنو ۴ و ۵ نشان می داد که اراده طرفین در دستیابی به توافق اولیه جدی است و رسیدن به آن فقط تابعی از زمان است.

آمریکا این دیدار های مخفیانه را از متحدانش از جمله اسرائیل و کشور های اروپایی پنهان نگه داشته بود. بدین ترتیب این اطلاعات از برخورد فرانسوی‌ها در ژنو ۵ رمزگشایی می‌کند. همچنین مشخص می‌شود که پایه اصلی توافق ژنو ۶ در مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا؛ و نه در مذاکرات ۵+۱ شکل گرفته است. حال می‌توان به دلیل اصلی سفر سلطان قابوس به ایران نیز پی برد. ادامه‌ی خواندن→

نشست ژنو ۶ بر خلاف برنامه‌ریزی اولیه دو روزه، به روز سوم کشیده شد و تاکنون دستاورد و نتیجه‌ای نداشته است. طبق ادعای عباس عراقچی، عضو ارشد هیات مذاکره ایرانی، پیشرفتی در روند گفتگو حاصل نشده و اختلاف‌ها بر سرکلیات توافقنامه کماکان باقی هستند. بدین ترتیب سرنوشت مذاکرات به روز سوم کشیده شد.
نشست ژنو ۶ بر خلاف برنامه‌ریزی اولیه دو روزه، به روز سوم کشیده شد و تاکنون دستاورد و نتیجه‌ای نداشته است. طبق ادعای عباس عراقچی، عضو ارشد هیات مذاکره ایرانی، پیشرفتی در روند گفتگو حاصل نشده و اختلاف‌ها بر سرکلیات توافقنامه کماکان باقی هستند. بدین ترتیب سرنوشت مذاکرات به روز سوم کشیده شد.

طبق اظهارات عراقچی، برخورد کشور های غربی و تغییر پیش‌نویس اولیه که با اشتراک نظر ایران و آمریکا تهیه شده بود، باعث شده تا اعتماد ایران به طرف گفتگو مخدوش شود و مذاکره کنندگان ایرانی می خواهند در این مرحله دوباره اعتمادها احیا شود . وی کشور های غربی را به عدول از توافقات متهم ساخت. ادامه‌ی خواندن→

انفجار در سفارت ایران در بیروت در واپسین روز‌های آبان ۹۲، اتفاق تلخ و تاسف برانگیزی بود. یک بار دیگر ترور چهره کریه خود را آشکار ساخت. حداقل ۲۳ نفر جان باختند که ۶ نفر آن‌ها ایرانی بودند. صرفنظر از اینکه ایرانیان کشته شده چه کسانی بودند، عملکرد آن‌ها چه بوده است و در خدمت استبداد دینی بوده اند یا نه ، اما کشتن آنها به شیوه تروریستی اقدامی در خورد محکومیت قاطع است. از این رو از نیرو های جامعه مدنی و کنشگران دموکراسی خواه انتظار می رود با چنین حرکت های غیر انسانی مخالفت ورزند.

موضوع مخالفت، نفس تروریسم است که عملی جنایت بار است و تبعات منفی آن گریبانگیر همه می شود. بیش از چند دهه است که خاور میانه اسیر امواج مخرب ترور و کشتار است. ایران نیز در دهه های گذشته مشکلات بسیاری را از این زاویه تحمل کرده است. یکی از موارد بلوغ سیاسی جامعه ایران ، به حاشیه رفتن تروریسم و مبارزه مسلحانه و خشونت آمیز به عنوان شیوه بروز مخالفت سیاسی است. اقداماتی که در سیروان سیستان و بلوچستان وبیروت روی داد زنگ خطری است تا مواظب بود دیو خفته تروریسم در ایران بیدار نشود. ادامه‌ی خواندن→