علی افشاری

پرتاب آزمایشی موشک بالستیک دوربرد عماد و مانور موشکی سپاه حساسیت هایی را در منطقه و جهان برانگیخت. این نخستین موشک دوربرد جمهوری اسلامی ایران از قابلیت هدایت و کنترل تا لحظه اصابت به هدف برخوردار بوده و قادر است اهداف مورد نظر را با دقت نسبتا بالا مورد اصابت قرار داده و به طور کامل منهدم کند. موشک عماد بر اساس موشک‌های دوربرد شهاب ۳ ساخته شده است. موشک شهاب ۳، بردی ۱۷۰۰ کیلومتری داشت و می‌توانست با دقت ۵۰۰ متر، به اهداف برخورد کند. این موشک هم‌چنین توانایی حمل ۷۵۰ کیلوگرم مواد منفجره را داشت. در مقایسه، موشک عماد تا ۲۵۰۰ کیلومتر برد دارد و مثل شهاب ۳، تا ۷۵۰ کیلوگرم مواد منفجره حمل می‌کند. پیشران این موشک از نوع سوخت مایع است.

سردار دهقان وزیر دفاع درباره موشک یادشده با بیان اینکه طراحی، ساخت و آزمایش موفقیت آمیز موشک عماد یک جهش فناورانه و عملیاتی در این حوزه راهبردی به شمار می رود تاکید کرد:«ما برای افزایش قدرت دفاعی و توان موشکی خود از هیچکس اجازه نمی گیریم و برنامه های دفاعی خود را بویژه در حوزه موشکی با قاطعیت دنبال می کنیم که موشک عماد یکی از مصادیق برجسته آن محسوب می شود.» ادامه‌ی خواندن→

بعد از تصویب یک فوریت کلیت طرح و تصویب سریع مفاد آن در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، قابل پیش‌بینی بود که طرح در صحن علنی مجلس تصویب می‌شود، اما بررسی بیست دقیقه‌ای طرح و محدود کردن پیشنهادات اصلاحی و ترمیمی به سه مورد، امر غیر متعارف و تعجب‌برانگیزی بود.
تصمیم‌گیری شتابزده در خصوص طرح مهمی که تعهدات درازمدت برای کشور داشته و پیامدهای ماندگاری را در سیاست خارجی رقم می‌زند و نیازمند ساعت‌ها بحث و ایراد نظرات اصلاحی و جایگزین بود، پازل جایگاه تشریفاتی مجلس در حوزه تصمیمات هسته‌ای را تکمیل کرد.

در واقع تصمیم برای عبور موفق برجام از میدان بهارستان، بیرون از مجلس گرفته شده بود. در این مسیر روال متعارف فرصت یک ماهه در کمیسیون تخصصی برای بررسی تفصیلی طرح‌های با یک فوریت نادیده گرفته شد. همچنین در حالی که مجلس کمیسیون ویژه بررسی برجام تشکیل داده بود، طرح برای بررسی به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی رفت که موافقان برجام در آن به طور نسبی دست بالا را داشتند. ادامه‌ی خواندن→

تنش در روابط حکومت های ایران و عربستان سعودی به مرحله خطرناکی رسیده است. در حال حاضر مناسبات خصمانه بین دو کشور از پارادایم جنگ سرد فرا تر رفته و در مرحله جنگ نیابتی در خاور میانه است. دو کشور به صورت غیر مستقیم در سوریه و یمن در حال نزاع هستند. فاجعه اسفناک منا در حج امسال نیز شعله های درگیری را به نحو چشمگیری افزایش داده و سطح منازعه را بالا برده است. حال با افزایش رویارویی های کلامی و تهدید ها و هشدار ها این سئوال به صورت جدی مطرح است که آیا وخامت روابط به جنگی مستقیم متحول می شود؟

برای پاسخ به این سئوال باید در نظر گرفت که وضعیت جنگی سال ها است بر روابط دو کشور سایه افکنده است. وضعیت جنگی ناظر به شرایطی است که روابط دو کشور در شیبی صعودی به سمت وخامت می رود و دو طرف آرایش نظامی به خود گرفته و تهدید ها و اظهارات خصمانه علیه یکدیگر در طول زمان شدت پیدا می کند. همچنین مسیر های تفاهم و مصالحه برای پیدا کردن راه حل های اختلافات مسدود می شوند. در واقع نبود سازو کار های قضایی و دیپلماتیک برای فیصله بخشیدن به نزاع ها مسیر رویارویی نظامی را هموار می سازد وچه بسا زور آزمائی در جبهه ها ومیادین جنگی برای تعیین تکلیف اختلافات ناگزیر می شود. ادامه‌ی خواندن→

قرائت گزارش کمیسیون برجام در مجلس و تصویب طرح یک فوریتی تحت عنوان “اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام” رویکرد مجلس در خصوص توافق هسته‌ای بدست آمده در وین را به ایستگاه نهایی رساند. بر اساس محتوای طرح می‌توان پیشبینی کرد که با شروطی کلی که مانعی برای اجرای توافق هسته ای با ۱+۵ ایجاد نمی‌کند متن برجام بدون تغییر تصویب شود.علی لاریجانی با میدان‌داری علاءالدین بروجردی و فراکسیون رهروان توانست طرح یادشده را جایگزین برنامه بخش تندروی مجلس برای بازگردندان برجام به دولت و اصلاح آن کند. البته مخالفان توانستند جلوی تصویب دو فوریتی طرح پیشنهادی بروجردی را بگیرند. اما با موافقت علی لاریجانی و احمد توکلی، یک فوریتی آن تصویب شد.

تصویب کلیت طرح «اقدام متناسب» در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نشانه‌ای است که می‌توان نتیجه گرفت برجام در حالت موجودش بدون تغییر از خوان مجلس عبور می‌کند. بدین ترتیب علی‌رغم توصیه خامنه‌ای به دخالت مجلس در بررسی برجام، در نهایت مجلس خلع ید شد و طرح مورد نظر دولت و رئیس مجلس در حال رسیدن به مرحله آخر است تا شورایعالی امنیت ملی نقش نظارتی اصلی بر اجرای برجام را عهده‌دار شود. ادامه‌ی خواندن→

آغاز حملات نظامی روسیه جنگ داخلی چهار و نیم ساله سوریه را وارد مرحله جدیدی ساخته است. در این مرحله ابعاد رویارویی فرا منطقه ای بحران سوریه با گسترش شکاف بین روسیه و غرب شدت یافته است. جنگنده های سوری علاوه بر مواضع داعش، نقاط تحت کنترل جبهه النصره و نیرو های وابسته به ارتش آزاد سوریه را نیز هدف قرار دادند. دولت روسیه مدعی است گروه های تروریست را هدف قرار داده است. اما تعریف تروریسم از دید دولتمردان روسی مشابه حکومت سوریه شامل همه افرادی می شود که به صورت مسلحانه با دولت مبارزه می کنند. اما بخشی از آنها نیرو های معتدل ومدافع دمکراسی در سوریه هستند.

به موازات آغاز عملیات نظامی روسیه در سوریه، خبرگزاری رویترز مدعی شده است که صد ها نیروی نظامی ایرانی وارد خاک سوریه شده اند. مقامات حکومت این خبر را تکذیب کرده اند. گزارش مدعی است این نیرو ها مستشار نبوده و نظامیانی هستند که قصد حضور در فعالیت های میدانی را دارند. همچنین هماهنگی اطلاعاتی بین دولت های ایران، روسیه ، سوریه و عراق بوجود آمده و اتاق عملیاتی در عراق با مشارکت نمایندگان نظامی چهار دولت تشکیل شده است. ارتش سوریه آماده عملیات جدید در نقاط غربی وشمال غربی سوریه است تا مخالفان مسلح سوری را از دمشق دور سازد. به نظر می رسد نیرو های نظامی روسیه به منظور تامین امنیت مسیر دمشق- لاذقیه مواضع مخالفان سوری را هدف قرار داده اند. ادامه‌ی خواندن→

رابطه حکومت سوریه و داعش از موضوعات داغ و جدلی در عرصه داخلی، منطقه ای و جهانی است. برخی استدلال می کنند که خطر داعش بیشتر از بشار اسد است و ناگزیر باید استمرار حکومت سوریه با اصلاحات محدود را پذیرفت تا تروریسم و اسلام گرایی افراطی در سوریه و خاور میانه مهار گردد. در این مطلب دیدگاه یاد شده مورد نقد قرار می گیرد و توضیح داده می شود که حل مشکل داعش با تداوم قدرت بشار اسد اگر ناممکم نباشد، امر بسیار دشواری است. همچنین صورت بندی مبتنی بر تقلیل رابطه بشار اسد و داعش به جنبه تقابلی صرف نیز با واقعیت ها تطبیق نمی کند.

رابطه پیچیده بشار اسد و داعش نمونه ای گویا و روشنگرانه از مناسبات دو خصم است که چگونه به بقای یکدیگر کمک می کنند. رشد داعش در سوریه و عراق فضای جدیدی را در جنگ داخلی سوریه پیش آورد. برنده اصلی این پیشروی حکومت سوریه و حامیان خارجی اش جمهوری اسلامی و دولت روسیه بودند که راهبرد تغییر مبارزه با مشی استبدادی حکومت سوریه به ضرورت مبارزه با تروریسم را دنبال می کردند. از ابتدای شروع جنبش اعتراضی مردم سوریه که تا چند ماه مسالمت آمیز بود، سیاست دولت سوریه متهم کردن آن به فعالیت های تروریستی برای توجیه سرکوب خشونت آمیز دولتی بود. ادامه‌ی خواندن→

در روز های گذشته نسبت انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی به بحث و کشمکش بین رهبری و رئیس جمهور تبدیل شد. خامنه ای و روحانی در دیدار با فرماندهان سپاه نکاتی را در خصوص مقایسه جمهوری اسلامی و انقلاب بیان کردند که در تعارض با یکدیگر قرار داشتند. حسن روحانی ابتدا در سخنانش به فرماندهان سپاه هشدار داد که نباید خواهان چهره ای از جمهوری اسلامی شوند که با نادیده گرفتن حقوق ملت از انقلاب اسلامی و آرمان های فاصله بگیرد و دیگر تناسبی با انقلاب نداشته باشد.

اما خامنه ای چند روز بعد در دیدار با فرماندهان سپاه مدعی شد که دشمنان خارجی می خواهند قرائتی از جمهوری اسلامی قوت بگیرد که فقط اسمی از آن باقی بماند و از آرمان های انقلاب جدا گشته و نشانی از آنها نداشته باشد. این جدال کلامی مبتنی بر واقعیت تفاوت مفهومی و سیاسی بین جمهوری اسلامی و انقلاب بهمن ۵۷ است. جمهوری اسلامی در قالبی که به لحاظ تاریخی مستقر شد، یکی از اشکال محتمل نظامی بود که می توانست بعد از انقلاب جایگزین نظام شاهنشاهی پهلوی گردد. جمهوری اسلامی برابر نهاد و معادل انقلاب اسلامی نیست. انقلاب می توانست به نظامی دیگر بیانجامد. ادامه‌ی خواندن→