سایه نظامی بر فعالیتهای هسته ای

مصاحبه اخیر اکبر هاشمی رفسنجانی با سایت امیدهسته ای، درباره تاریخچه فعالیت های هسته ای ایران دریچه جدیدی بر روی ابعاد نظامی احتمالی اتمی گشود. روایت رفسنجانی از مراحل مختلف فعالیت های هسته ای در ایران بعد از انقلاب نشان می دهد که بحث حرکت به سمت دستیابی به قابلیت تولید جنگ افزار اتمی بر فعالیت های هسته ای حکومت وجود داشته است، اما بنا به ادعای وی هیچگاه تبدیل به یک سیاست مشخص و برنامه نشده و در نتیجه جنبه علمیاتی به خود نگرفته است.

download

آژانس بین المللی هسته ای در گزارش های قبلی خود به نمونه ها و مواردی اشاره کرده بود که احتمال انحراف فعالیت های هسته ای حکومت به مسیر نظامی را طرح کرده بود. تا پایان دسامبر در گزارش آژانس ابعاد نظامی احتمالی تعیین تکلیف می شود. اگر چه با توجه به انعقاد توافق اتمی به نظر می رسد این موضوع عملا با مصلحت سنجی کشور های غربی پایان یافته و آخرین دور تعامل های آژانس و جمهوری اسلامی بیشتر جنبه تشریفاتی داشته است. در واقع آنگونه که جان کری در سخنانی که بعدا تکذیب شد، گفته بود مسئله مهم عدم تکرار این فعالیت ها در آینده است. رفسنجانی در مصاحبه فوق تصریح می کند که نظام برنامه تولید بمب هسته ای را به عنوان یک سیاست ایجابی نداشت اما در مواجهه با بازدارندگی در برابر حمله احتمالی هسته ای دولت عراق در زمان جنگ این ایده که ایران نیز امکان دفاعی در جنگ هسته ای داشته باشد، در بین مسئولان وجود داشته است و حتی برخی از دلال ها ودولت های خارجی پیشنهاداتی به ایران داده بودند اما هیچگاه آنها عملی نشدند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای سایه نظامی بر فعالیتهای هسته ای بسته هستند

تاملاتی در ماجرای تلخ فتیله

بی نزاکتی صورت گرفته در برنامه اخیر فتیله در صدا و سیما منجر به شکل گیری بحرانی در کشور شد. این بی تدبیری و استفاده نابجا از برخی مطالب هجو آمیز به حق باعث رنجش خاطر ایرانیان ترک زبان شد و اعتراضاتی مسالمت آمیز را سازمان دادند. مطالب سخیف مطرح شده برای هر گویشی بود مناسب نبود و مسئله اختصاص به ترک ها و آذری ها ندارد و اساسا چنین حرف هایی در یک برنامه مربوط به کودکان تناسب نداشت و عملی کاملا نسنجیده و غلط بود. اما شعله ور شدن اعتراضات فقط ناشی از این کج سلیقگی نبود که به نظر می رسد تعمدی پیرامون آن وجود نداشته است. وجود بحران در ساماندهی روابط مرکز- پیرامون و بی توجهی به مطالبات هویت طلبانه هم میهنان ترک باعث شده است تا این دمل چرکین در فرصت های این چنینی باز شده و بغض های فروخورده بترکد.

mx0v2k2x18rj2m6raa

این موضوع نهفته در بطن اعتراضات نباید مغفول واقع شود. موضوع تدریس زبان های محلی و قومی و آزادی فعالیت های فرهنگی و ادبی پیرامون بسط هویت طلبی ترک باید مورد توجه قرار بگیرد تا فضای بی اعتمادی در مناطق ترک نشین و کلیه ترک های ایرانی به مرور بر طرف شود. در چنین فضایی حساسیت ها حالت واقع بینانه ومنطقی پیدا می کند. گذشتن از ریشه مشکل و بسنده کردن به کار های روبنایی این درد را درمان نمی کند و باز در فرصت های مشابه این خشم و دلخوری بروز پیدا می کند و بیشتر به روابط دوستانه بین اقوام ایرانی و همبستگی ملی آسیب می زند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای تاملاتی در ماجرای تلخ فتیله بسته هستند

گسل‌های بی‌ثبات‌ساز

در سال های اخیر و در واکنش نسبت به بحران امنیت فزاینده خاورمیانه این تصور در عرصه عمومی ایران قوت یافته که ایران کشوری با ثبات است. ارزیابی فوق در لایه هایی از جامعه به عنوان مزیت حکومت تلقی شده وبه نوعی باعث خویشتن داری در مواجهه با نظام و پشتیبانی از تغییرات سیاسی گشته است. تصور یاد شده یکی از پایه های مهم در فربه شدن تحول خواهی محافظه کار در فضای سیاسی کنونی کشور را تشکیل می دهد. پروپاگاندای حکومت نیز در ترویج و شکل دادن به آن نیز تاثیر انکار ناشدنی دارد و تریبون های رسمی به گونه ای تبلیغ می کنند که اگر جمهوری اسلامی دچار تزلزل شود، ایران ناگزیر به ورطه ناامنی مشابه سوریه و لیبی خواهد افتاد و ایران منهدم می شود. حکومت به طور نسبی در جاانداختن این ذهنیت در جامعه موفق عمل کرده است. در ادامه تلاش می شود ارزیابی یادشده مورد نقد قرار بگیرد و شرح داده شود که ثبات ایران بر خلاف تصور حاکم، شکننده و لرزان است و اگر چاره اندیشی به موقع نشود ، شرایط استعداد وضعیت آرامش قبل از طوفان را دارد.

1863

برای فهم بهتر مسئله و داوری مناسب در خصوص دورنمای ثبات در ایران باید به الزامات مفهومی و شاخص های آن توجه داشت و از نتیجه گیری های شتابزده دوری جست. جامعه ایران بر گسل های متعدد بی ثبات ساز قرار دارد و تعادل شکننده کنونی و وضعیت بهتر در مقایسه با برخی از کشور های خاور میانه باعث غفلت از گسل ها شده است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای گسل‌های بی‌ثبات‌ساز بسته هستند

کمپ دیوید و افزایش درگیری منطقه ای در خاورمیانه

با گذشت بیش از یک هفته از نشیت کمپ دیوید به نظر می رسد این نشست موفقیتی در کاهش درگیری ها در خاور میانه نداشته است. اهداف سه گانه این نشست عبارت بودند از اطمینان بخشی به اعراب از مذاکرات اتمی آمریکا و ایران، تقویت ثبات در منطقه و کاهش اختلافات بین دولت اوباما با بلوک عربستان سعودی و متحدانش .

635668450287589609
اگر چه اوباما می کوشد تصویر مثبت و موفقیت آمیزی از اجلاس کمپ دیوید ترسیم کند اما ژرف کاوی اتفاقات در حین و بعد از نشست تردید های جدی ایجاد می کند. برنامه اوباما توضیح مفاد و معیار های توافق جامع احتمالی اتمی با جمهوری اسلامی و تقویت بنیه دفاعی اعراب در مواجه محتمل در برابر ایران بود. خروجی نشست فروش سلاح های پیشرفته جدید به کشور های عربی و شکل دهی سپر دفاعی موشکی منطقه ای است اما مهمترین خواست کشور های عربی حاشیه جنوب خلیج فارس مبنی بر دریافت تضمین امنیتی در برابر حملات احتمالی حکومت ایران محقق نشد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای کمپ دیوید و افزایش درگیری منطقه ای در خاورمیانه بسته هستند

بازگشت رضایی به سپاه و ریسک تکرار اشتباهات در جنگ

فعالیت های محسن رضائی بعد از بازگشت به سپاه افزایش ملموسی پیدا کرده است. حضور وی در کنار خامنه ای در مراسم میثاق پاسداری دانشگاه امام حسین نقطه ای بود که دلیل اصلی بازگشت وی به کسوت نظامی روشن شد. پیشتر تصور می شد او به دلیل ناکامی در میدان سیاست به سپاه بازگشته است. اما اینک معلوم شده است او ماموریت های جدید نظامی دارد. وی در اولین اظهار نظر بعد از پوشیدن لباس نظامی گفته بود بنا به تغییرات امنیتی و دفاعی منطقه و در جهت افزایش اقتدار دفاعی کشور، قصد انتقال تجربه و دانش نظامی برای تربیت فرماندهان جوان را دارد.

92818_600
اما موضع گیری های اخیر او که جنبه های هشدار دهنده به نیرو های منطقه ای و آمریکا دارد و همراهی کامل وی با مواضع رهبری نشان می دهد مسئولیت جدید او فراتر از انتقالل تجربه است و او به جمع هدایت کنندگان و تصمیم گیرنده های بخش فرامرزی سپاه اضافه شده است. رضائی مسئولیتش به عنوان دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام را نیز حفظ کرده تا جای پایی در سیاست نیز داشته باشد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای بازگشت رضایی به سپاه و ریسک تکرار اشتباهات در جنگ بسته هستند

محرم و تشدید فشارها ‎

سایت رسام از رسانه های نزدیک به جریان شیرازی ها گزارش داده است که سید حسین شیرازی فرزند و رئیس دفتر آیت الله سید صادق شیرازی برای چندمین بار در دو سال گذشته به دادگاه ویژه روحانیت احضار شده است. مقامات رسمی دادگاه ویژۀ روحانیت از پاسخ به پرسش خبرنگار رسام دربارۀ علل این احضار وبازجویی خودداری کرده اند، اما گمانه زنی های اولیه حاکی از آنست که این احضار وبازجویی ها در راستای اعمال فشار بر آیت الله سید صادق شیرازی برای هرچه محدود ساختن وی صورت می گیرد. همه ساله در ماه محرم مقلدان و طرفداران شیرازی ها در کل کشور به شهر قم می روند تا در مراسم بزرگداشت حماسه حسینی در بیت آیت الله سید صادق شیرازی شرکت کنند. امسال هم مطابق سنت هر ساله تمامی امکانات رسانه ای شبکه های تلویزیونی نزدیک به سید صادق شیرازی برای برگزاری هرچه باشکوه تر مراسم ماه محرم فعال شده اند.

moharam_best_wallpaper_by_shiawallpapers

حساسیت حکومت نسبت به این مراسم هم جنبه مذهبی و هم جنبه سیاسی دارد. از لحاظ مذهبی چون سید صادق شیرازی مشرب فقهی دیگری را طی می کند و با روایت حکومت از اسلام فقاهتی همدل نیست، لذا حکومت از گسترش موقعیت مذهبی او نگرانند و بخصوص نزدیکی نیروهای سنتی مذهبی و هیات ها را به نهاد وابسته به وی تهدیدی برای مرجعیت خامنه ای ارزیابی می کند. از سال ها پیش حکومت با کار های ایذائی کوشیده است تا مانع از آزادی اعمال مذهبی شیرازی ها شود. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای محرم و تشدید فشارها ‎ بسته هستند

برجام و ریل گذاری غلط در داخل

پس از موافقت مشروط خامنه ای با برجام توافق هسته ای جامع ایران و ۱+۵ وارد فرایند اجرایی می شود. به نظر می رسد آژانس نیز تا پایان ماه دسامبر گزارش مثبتی در خصوص ابعاد نظامی احتمالی پرونده هسته ای جمهوری اسلامی بدهد تا گام آخر نیز برای شروع فاز عملی برجام برداشته شود.

اجرای برجام در مجموع اتفاق مثبتی است و جامعه ایران را با توقف روند تخریبی تقابل هسته ای وارد فصل جدیدی می کند. اما پیامد های برجام در سیاست داخلی و خارجی حالت سفید وسیاه ندارد وطیفی خاکستری را شامل می شود. به عبارت دیگر مجموعه ای از بیم ها و امید ها پیش روی جامعه و جنبش دمکراسی خواهی ایران قرار دارد.

JamNewsImage19030001

یکی از مسائل مهم که می تواند تاثیرات مثبت برجام را ماندگار سازد واز حالت میرا و مقطعی خارج سازد، پیوند خوردن آن با به حاشیه راندن راهبرد سیاست خارجی دشمن محور و ستیزه جو است. خامنه ای و نیرو های افراطی حکومت با این تصور و اراده در نهایت برجام را پذیرفتند و زمینه شکل گیری آن را فراهم ساختند که یک استثنا و اتفاق مقطعی در چارچوب مصلحت سنجی باشد و نقطه عطفی در تغییر مناسبات خارجی حکومت نشود. از این رو خامنه ای به صورت جدی تاکید می کند که توافق هسته ای به معنای نادیده گرفتن دشمنی ذاتی نظام سیاسی آمریکا با جمهوری اسلامی نیست و کماکان آمریکا شیطان بزرگ است . او و نهاد های زیر مجموعه اش هم و غم شان را بر این قرار داده اند تا مانع از ترمیم روابط و گسترش محدوده کاهش تنش با آمریکا به خارج از حوزه هسته ای گردند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای برجام و ریل گذاری غلط در داخل بسته هستند

مصیبت فزاینده اسلام‌گرایی افراطی

اسلام گرایی افراطی در دو ده اخیر رشد ملموس و غیر قابل انکاری در جهان اسلام و خاور میانه داشته است. نقطه عزیمت موج جدید افراط گرایی در جهان اسلام و ارائه قرائتی از اسلام که با خشونت، تبعیض، اقتدار گرایی، اجبار و تک صدایی در عرصه عمومی پیوند خورده است، مصر دوران ناصر بود. اخوان المسلمین سنگ بنای اسلام گرایی افراطی را گذاشت . با تعالیم سید قطب بازسازی سلفی گری در ضدیت و نفی مدرنیته به صورت یک تئوری مطرح گشت وبا توجه به حضور پر رنگ خشونت و اقتدار گرایی در سامان سیاسی و اجتماعی دوران ماقبل مدرن پیروان مرام وی در عمل به سمت جباریت سیاسی و ارعاب کشیده شدند. در عین حال باید توجه داشت فرهنگ وسطح توسعه یافتگی هر منطقه نیز در رویکرد و فعالیت گروه های اسلام گرا تاثیر خود را داشته است. اگر چه اخوان المسلمین مصر بعد ها رویه خود را تعدیل کرد اما منبع الهامی برای گروه های دیگر اسلام گرای جهادی شد که مستقل از آن ایده های سید قطب را ترویج کرده و بسط دادند.

n00123466-b

انقلاب اسلامی در ایران وسر بر آوردن بنیاد گرایی اسلامی شیعه محور، دیگر نقطه عطف در حیات اسلام گرایی افراطی بود. دیدگاه های آیت الله خمینی جریان جدیدی از مسلمانان را به سمت بازسازی نظام خلافت در قالب نظریه ولایت فقیه و تبدیل اسلام فقاهتی و سنتی در روایت تمامیت خواهانه به قدرت جهانی کشاند. اشغال نظامی افغانستان توسط شوروی سابق و شکل گرفتن مقاومت اسلامی نقطه عطف دیگر بود که همکاری مقطعی دولت آمریکا و غرب باعث فربه شدن آن شد. شکل گیری دولت طالبان قدرت اسلام گرایان افراطی را افزایش داد. یازده سپتامبر حوزه علمیات آنها را به داخل خاک آمریکا کشاند و از این مقطع به بعد تقابل اسلام گرایان افراطی با غرب برجستگی بیشتری یافت. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای مصیبت فزاینده اسلام‌گرایی افراطی بسته هستند

خامنه‌ای و عظمت‌طلبی منطقه‌ای شیعه‌محور

آیت‌الله علی خامنه‌ای همانطور که پیشبینی می‌شد واکنش تندی به حرف‌های اخیر باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا و نشست او با مقام‌های عربی در کمپ دیوید نشان داد. او با تکرار مواضع پیشینش اظهار داشت که استکبار و در راس آن آمریکا عامل اصلی شکل گیری جاهلیت مدرن است که به ادعای او بسیار خطرناک‌تر و مجهز‌تر از جاهلیت پیش از اسلام است.

BBC9AD2C-B263-4F68-80F0-E3DC4EE7241D_w640_r1_s_cx24_cy11_cw68

آیت‌الله خامنه‌ای جاهلیت مدرن را از افکار سید قطب وام گرفته که تاثیرات زیادی بر نظرات و دیدگاه‌های وی دارد. رهبر جمهوری اسلامی آهنگ حملات را به حکومت عربستان سعودی نیز شدت بخشید و آن‌ها را بد‌تر از حاکمان دوران پیش از اسلام موسوم به جاهلیت بشمار آورد. در عین حال تاکید کرد که جمهوری اسلامی می‌تواند با تکیه به دو اصل «بصیرت» و «عزم و همت» در مقابل غرب بایستد و آن را شکست دهد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای خامنه‌ای و عظمت‌طلبی منطقه‌ای شیعه‌محور بسته هستند

رمادی، پالمیرا و قدرت‌نمایی دوباره داعش

تسخیر رمادی مرکز استان الانبار در عراق و شهر باستانی پالمیرا در سوریه توسط داعش، فضای جدیدی را در منطقه پدید آورده است. بر خلاف پیش‌بینی‌های بعد از فتح کوبانی و تکریت، قوت گرفتن دوباره داعش، تصور سیر نزولی آن را زایل ساخت.

IS-Iraq-600x337

اینک با توجه به تسلط داعش بر نیمی از خاک سوریه و نزدیک شدن آن به بغداد نگرانی‌ها افزایش یافته‌اند. ارتش عراق مجددا با درخواست از نیروهای نظامی و شبه‌نظامی شیعه که شاخص‌ترین آنها کتائب حزب‌الله، سپاه بدر و عصائب اهل حق هستند و سازماندهی مجدد ارتش و نیروهای امنیتی، در اندیشه باز پس‌گیری شهر رمادی است. اما اغلب کارشناسان نظامی پیش‌بینی می‌کنند که این اتفاق در بهترین حالت زمان‌بر خواهد بود.
پیامد مشخص سقوط رمادی، عقب افتادن عملیات آزاد سازی موصل است. البته باید در نظر داشت داعش تا پیش از این تقریبا نیمی از شهر رمادی را در تصرف داشت و از اوایل سال ۲۰۱۴ و حتی قبل از تسخیر موصل آنجا را محاصره کرده بود. اهمیت رمادی علاوه بر نزدیکی به بغداد، وجود مسیر ارتباطی با سوریه است که باعث می‌شود داعش با متصل کردن نیروهایش، به هم‌افزائی و تثبیت استحکامات بدست آورده در عراق و سوریه بپردازد، البته تردید وجود دارد که داعش بتواند رمادی را در کنترل نگاه دارد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای رمادی، پالمیرا و قدرت‌نمایی دوباره داعش بسته هستند