قتل خاشقجی و درک تفاوت قدرت‌های جهانی

واکنش‌ها نسبت به قتل فجیع جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در سطح جهانی فرصت مناسبی برای شناخت مناسبات بین‌المللی واقعا موجود است. پیگیری دولت ترکیه باعث شد تا دولت عربستان بر خلاف محاسباتش با بحرانی بزرگ درگیر شود. مقامات ارشد آل سعود ابتدا به انکار این جنایت پرداختند و مدعی شدند که نقشی در قتل خاشقجی نداشته‌اند، اما بعدا در اثر فشارهای جهانی پذیرفتند که وی در کنسولگری کشته شده است. در ادامه نهایتا پذیرفتند که عواملی خودسر با دستور و هدایت معاون رئیس سازمان اطلاعات و نقش آفرینی سعود القحطانی از نزدیکان بن سلمان به زندگی خاشقجی پایان داده اند که در سالیان اخیر با تغییر رویه به یکی از منتقدان پرآوازه  بلندپروازی های ولیعهد عربستان بدل شده بود.

تلاش های دولت عربستان در جا انداختن خودسرانه بودن این قتل به جایی نرسیده است و تقریبا با ضریب اطمینان بالا می توان گفت که این ادعا بی‌اساس بوده و جان باختن قاشقجی در سطح بالای بلوک قدرت عربستان تصمیم گیری شده است. ازاینرو انتظار طبیعی اقدام متناسب این دولت در مجازات آمران و عاملان است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای قتل خاشقجی و درک تفاوت قدرت‌های جهانی بسته هستند

چرا تحریم ها بر نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی اثرگذار نیست

یکی از استدلال های مدافعان داخلی وخارجی بازگشت تحریم های یکجانبه ماقبل برجامی آمریکا  اثر بازدارنده آن در برابر نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی است که تاثیرات منفی بر ثبات خاورمیانه دارد. به باور آنها برداشته شدن تحریم ها و آزاد شدن مبالغ مالی مصادره شده دست جمهوری اسلامی در خاور میانه را بازتر کرده و قدرت آن را افزایش داده است. در این یادداشت تلاش می شود نادرستی این ادعا در پرتو داده های تاریخی شرح داده شود. در واقع مدعای مطلب این است که تحریم ها رابطه الزام آور با نقوذ منطقه ای جمهوری اسلامی نداشته و ندارند.

تحریم ها نه باعث افزایش و نه کاهش قدرت منطقه ای ایران شده اند. عوامل موثر در بروز این پدیده را باید در واقعیت های میدانی، منازعات در خاورمیانه ،معادلات ژئوپلتیکی و پیامد های خواسته و ناخواسته سیاست های قدرت های جهانی جستجو کرد.

مرور کوتاه تاریخی بر تحول قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی برای درک بررسی دو متغیر فوق مفید است. ایران بعد از انقلاب به دلیل تغییرات گسترده در سیاست خارجی  که شامل قرار گرفتن در مدار تقابل با آمریکا و اتخاذ سیاست عدم تعهد با شکاف کمتر با بلوک شرق بود، میراث حکومت شاهنشاهی پهلوی در اداره خلیج فارس را از دست داد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای چرا تحریم ها بر نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی اثرگذار نیست بسته هستند

خط و نشان کشیدن عوامل خامنه ای در حوزه برای آیت الله شبیری زنجانی

نامه اخیر شیخ محمد یزدی به آیت الله سید موسی شبیر زنجانی و تهدید وی به دلیل دیدار با سید محمد خاتمی ودیگر چهره های شاخص جناح چپ نظام رویدادی کم سابقه است. رئیس اسبق قوه قضائیه آیت الله موسی شبیری زنجانی را تهدید کرده که رعایت احترام و شان مراجع مستلزم رعایت خطوط قرمز رهبری و نهاد ولایت فقیه است. بعد از آیت الله ها سید کاظم شریعتمداری ، حسن قمی و حسینعلی منتظری سابقه نداشته است که دبیر کل جامعه مدرسین حوزه علمیه قم این چنین بی ادبانه به تعیین تکلیف برای یکی از مراجع سرشناس تقلید بپردازد.

لحن و محتوی نامه  با توجه به سوابق به گونه ای است که می توان نتیجه گرفت تداوم مشی کنونی آیت الله موسوی شبیری زنجانی و بی اعتنایی وی به خطوط قرمز رهبری و تعامل با اصلاح طلبان و نیروهای منتقد سیاسی باعث حمله گروه های فشار و حرمت شکنی خواهد شد.اهمیت موضعگیری یزدی محدود به جایگاه وی در جامعه مدرسین حوزه علمیه و ساختار رسمی مدیریت حوزه ها نیست، بلکه وی مجری روحانی پروژه کنترل و مدیریت حوزه های علمیه در چارچوب مورد نظر خامنه ای است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای خط و نشان کشیدن عوامل خامنه ای در حوزه برای آیت الله شبیری زنجانی بسته هستند

مشکل نیشکر هفت تپه خوزستان چیست

مجتمع صنعتی نیشکر خوزستان در هفته های گذشته در صدر اخبار ایران بوده است.  بیش از دو هفته از تحصن و اعتصاب صنفی کارگران این مجتمع بزرگ می گذرد و آنها با سازماندهی یک حرکت مدنی به شیوه ای مسالمت آمیز اعتراض خود را  نسبت به حقوق های معوقه و وضعیت وخیم معیشتی ابراز کرده اند. شیوه اعتراضی آنها ویژگی های خاصی دارد که به آن برجستگی بخشیده است. نخست باید توجه داشت که اعتصاب آنها بر بستر بحران شدید اقتصادی و فصل جدید سیاسی در ایران پس از اعتراضات سراسری دی ماه ۹۶ شکل گرفته است. ازاینرو پیامد های سیاسی ناخواسته آن با حساسیت های بیشتری در داخل و خارج از کشور مواجه شده است. پیوستن کودکان وزنان کارگران بارزترین ویژگی است که این اعتراض را با حرکت های مشابه متفاوت ساخته است. اعضای خانواده همدوش با کارگران به صحنه آمده اند تا نشان دهند کارد به استخوان شان رسیده و در تامین نیازهای اولیه زندگی به بن بست خورده اند.

حمایت پر رنگ کارگران دیگر شرکت ها و شهر ها و همچنین همبستگی معلمان ودانشجویان  و دیگر نیروهای جامعه مدنی ایران دیگر خصیصه این حرکت است که باعث شده تا پژواک حرکت آنها دامنه ای به مراتب فراتر از شهر شوش پیدا کند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای مشکل نیشکر هفت تپه خوزستان چیست بسته هستند

کروبی و تایید نقش رفسنجانی در حج جنجالی ۶۵

چند هفته پیش حجت الاسلام احمد منتظری دربرنامه ”خشت خام” اظهاراتی ییرامون چگونگی انتقال مواد منفجره به عربستان در سال ۱۳۶۵ بیان داشت. وی با رد ادعای حکومت مبنی برنقش سید مهدی هاشمی گفت: “جاسازی مواد منفجره در ساک برخی از حجاج، از سوی شش پاسدار انجام شده است که با رئیس سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام همکاری داشته اند. بعد از این برنامه محسن رفسنجانی که اکنون رئیس شورای شهر تهران است در نامه ای به احمد منتظری با تکذیب این ادعا مدعی شد که پدرش نقشی نداشته و آن کار را جمعی خودسر انجام داده اند. همچنین وی  کشاندن پای اکبر هاشمی رفسنجانی به آن ماجرا در غیاب مستندات را عملی “غیر اخلاقی” و “غیر عقلانی” بشمار آورد!

در ادامه مطالب متعددی منتشر شد که در پرتو شواهد موجود، درستی اظهارات احمد منتظری را نشان می داد که روایتگر اظهارات آیت الله حسینعلی منتظری بود. منتها در این سخنان معلوم نبود دامنه مداخله رئیس سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام چقدر بوده است. اکنون در مصاحبه حسین کروبی با رسانه ” همدلی” اطلاعات جدیدی در این خصوص منتشر شده است که صدق اظهارات احمد منتظری را بازتاب می دهد. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در پژوهش‌های تاریخی | دیدگاه‌ها برای کروبی و تایید نقش رفسنجانی در حج جنجالی ۶۵ بسته هستند

کاپیتولاسیون سازی ازFATF ،واقعی یا سپر بلای رهبر؟

همکاری با سازمان میان دولتی ویژه اقدام مالی (FATF) کماکان موضوعی چالشی در داخل بلوک قدرت است. رد کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) به عنوان یکی از اسناد چهار گانه FATF از سوی شورای نگهبان با طرح ۲۲ ایراد و بازگشت آن به مجلس، رویارویی موافقان و مخالفان در هیات حاکمه جمهوری اسلامی را وارد مرحله جدیدی ساخته است. ائمه جمعه کشور در حرکتی هماهنگ مشابه قبل از تصویب CFT  در مجلس ،به حمایت از تصمیم شورای نگهبان برخاسته وپیوستن به FATF  را خلاف شرع و مغایر با ارزش های انقلاب و منافع ملی بشمار آوردند.

کاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران تا جایی در تخطئه مجلس پیش رفت که پذیرش اسناد ۴ گانه فوق و بخصوص CFT  را مشابه کاپیتولاسیون دانست! در واکنش علیرضا رحیمی از نمایندگان اصلاح طلب مجلس اظهار داشت: « در عصر جدید، بحران تراشی و بسوی جنگ بردن کشور و مسلط کردن بیگانگان افسار گسیخته، کاپیتولاسیون سازی برای ایران است.» ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در مقالات | دیدگاه‌ها برای کاپیتولاسیون سازی ازFATF ،واقعی یا سپر بلای رهبر؟ بسته هستند

روحانی و تولید انبوه یاس و خشم

روند نزولی حسن روحانی با آهنگ بیشتری شتاب گرفته است. وی بدون اعتنا به انتقادات و نارضایتی ها با لجاجت در مسیر غلط و متضاد با وعده ها و قول و قرارهای انتخاباتی اش رو به حرکت است. عملکرد رئیس دولت های دهم و یازدهم به گونه ای است که نه تنها نشانی از فردی که در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ با فاصله گرفتن زیاد از وضعیت موجود نوید تغییرات زیاد در صورت انتخاب مجدد می داد، ندارد بلکه گویی یک ابراهیم رئیسی با عمامه سفید است. معرفی چهار وزیر جدید افول فرصتی ویژه برای درک افول فزاینده وی است که تقریبا باعث اعتراض همه بخش های سیاسی ایران شده است.

اپوزیسیون مدت ها است در چارچوب ظرفیت های تاکتیکی از وی قطع امید کرده تا منافذی را برای هموار کردن مسیر گذار به دمکراسی بگشاید. همچنین با مدیریت درست اقتصادی از بار مشکلات معیشتی بکاهد تا دغدغه نان خواست آزادی و دمکراسی را به حاشیه نراند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای روحانی و تولید انبوه یاس و خشم بسته هستند

اعتصابات اخیر و سایه و روشن‌های اعتراضات صنفی-اجتماعی

کشور در هفته‌های گذشته شاهد موجی از اعتصابات توسط نیروهای جامعه مدنی و گروه‌های اجتماعی بود. نخست کامیونداران در دوره زمانی پسا اعتراضات سراسری دی ماه ۹۶ و به موازات تشدید بحران مزمن و کارکردی اقتصادی پرچم اعتصاب را بر افراشتند. گستره اجتماعی و کمی اعتصاب آنها که خواسته‌های صنفی را در بر می‌گرفت و کاملاً خصلت درون‌گروهی داشت، دست کم ۲۰۰ شهر کشور را در برگرفت.

البته معلوم نیست در شهرها چند درصد صاحبان کامیون به صورت موقت دست از کار کشیدند و چند درصد از حمل و نقل کشوری تحت‌الشعاع این اعتراضات قرار گرفت، اما تأثیر آن چنان نیرومند بود که باعث شد، مقام‌های قضایی و سیاسی به شدت آنها را تهدید کرده و با انتساب اتهامات «اخلال در حمل و نقل جاده‌ای» و «ایجاد مزاحمت برای رانندگان» آنها را مستحق مجازات محاربه به شمار آورند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای اعتصابات اخیر و سایه و روشن‌های اعتراضات صنفی-اجتماعی بسته هستند

جمهوری اسلامی رسیدن به سقف یا افول نفوذ در عراق

عرصه سیاسی عراق بعد از انتخاب عادل عبدالمهدی به نخست وزیری  وارد فصل جدیدی شده است. این ائتخاب با توافق بین بلوک شیعیان که بیش از گذشته دچار واگرایی شده است، سنی ها و کرد ها بدست آمد و سرانجام با امضای برهام صالح رئیس جمهور جدید عراق رسمیت یافت. البته در ورای این عوامل آیت الله سید علی سیستانی نیز نقش مهمی داشت که با توصیه به خودداری حیدرالعبادی ، نوری المالکی و  هادی عامری از پذیرش نخست وزیری راه را برای جلوس عادل عبدالمهدی بر این مقام هموار کرد.

شرایط عراق بعد از پایان خلافت داعش و افزایش احتمال پایان یافتن جنگ داخلی در سوریه و در عین حال کاهش آستانه تحمل مردم عراق نسبت به فقر، فساد و بیکاری وضعیت خاصی را  پدید آورده است. در این فضا موفقیت عبدالمهدی  با چالش های بزرگی مواجه  است. در عین حال تشدید فعالیت های ترویستی داعش و همچنین بالا گرفتن تنش های دول ایران و آمریکا نیز به نوبه خود مشکلات بیشتری را پیش روی دولت عراق قرار داده است. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در سیاسی | دیدگاه‌ها برای جمهوری اسلامی رسیدن به سقف یا افول نفوذ در عراق بسته هستند

حج جنجالی۶۵ و مواجهه دوباره منتظری ها و رفسنجانی ها

بازگویی ماجرای انتقال مواد منفجره در ساک برخی ازحجاج به عربستان سعودی در ایام حج ۱۳۶۵ در هنگام مصاحبه حجت الاسلام احمد منتظری با برنامه ” خشت خام” منجر به واکنش محسن هاشمی رفسنجانی شد . احمد منتظری در برنامه فوق در رد تکرار ادعای رسمی جمهوری اسلامی  از سوی مجری در انتساب آن عملیات خرابکارانه به سید مهدی هاشمی به خاطرات آیت الله حسینعلی منتظری استناد کرد که اقدام فوق از سوی شش پاسدار انجام شده است که با رئیس سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام همکاری داشته اند. بعد از این برنامه محسن رفسنجانی که اکنون رئیس شورای شهر تهران است در نامه ای به احمد منتظری با تکذیب این ادعا مدعی شد که پدرش نقشی نداشته و آن کار را جمعی خودسر انجام داده اند. همچنین وی  کشاندن پای اکبر هاشمی رفسنجانی به آن ماجرا در غیاب مستندات را عملی “غیر اخلاقی” و “غیر عقلانی” بشمار آورد!

 

رویارویی فرزندان آیت الله منتظری و حجت الاسلام رفسنجانی فقط مرتبط با  متن رویداد ذکر شده نیست، بلکه در سطحی فراتر تقابل حقیقت و مصلحت را نمایان می سازد .آرایش سیاسی دهه های هشتاد و نود که منتظری ها ، خمینی ها و رفسنجانی ها را در برابر انحصار طلبی و اقتدار طلبی خامنه ای در یک جبهه قرار داده است، نمی تواند پایدار بماند. ادامه‌ی خواندن

ارسال شده در پژوهش‌های تاریخی | دیدگاه‌ها برای حج جنجالی۶۵ و مواجهه دوباره منتظری ها و رفسنجانی ها بسته هستند